Beste Clara,
Ik lijd aan recidiverende depressie. De laatste 8 jaar heb ik geen episode gehad. Onder de verschillende hulpverleners die ik in mijn leven heb gehad is er consensus dat ik een genetische aanleg heb voor depressie. Met mijn psychiater zijn we na een periode van tweeënhalf jaar psychofarmaca-afbouw wel op stabiele medicatie beland.
Nu wil mijn psychiater aan de onderliggende oorzaken werken en mijn veerkracht vergroten. Zij heeft zeer veel affiniteit met familieopstellingen en pleit ook voor deze behandeling. Ik ben analytisch en rationeel ingesteld en geloof niet in deze behandeling. Ik zal dan ook deze behandeling niet ingaan omdat ik deze totaal niet bij mij vind passen.
Bent u bekend met een therapie, protocol of instelling waarmee ik beter leer omgaan met mijn (genetische) kwetsbaarheid?
Ik voel ook weinig voor behandelingen die diep ingaan op mijn jeugd en opvoeding. Voor zover ik kan nagaan heb ik geen significant trauma opgedaan in mijn leven.
Dank alvast voor de medewerking.
Antwoord
Beste A.,
Ik begin met een kopie van een stukje uit dagblad Trouw november 2017:
“Eigenlijk werken alle behandelingen tegen een ziekte als depressie even goed, ziet hij in de statistieken. Van medicatie tot cognitieve gedragstherapie en mindfulness tot bewegen. “Bij goed uitgevoerde studies komt er bij alle behandelingen steeds hetzelfde, kleine effect uit. ” Volgens Cuijpers zou het vooral kunnen zitten in het jezelf mobiliseren. “Patiënten komen op een punt van: er moet nu gewoon iets gebeuren. En of je dan besluit medicatie te slikken of te gaan hardlopen, dat lijkt niet uit te maken.“
Deze kennis, inmiddels wel bekend en geaccepteerd in ons vakgebied, is relativerend in de zin dat er geen behandeling tegen depressie op groepsniveau uitspringt in resultaat. Het prettige ervan is dat je niet snel miskleunt als je vanuit persoonlijke voorkeur een behandeling of combinatie van behandelingen kiest.
Ik lees dat je er niet veel voor voelt om je verleden er nadrukkelijk in te betrekken en je ook niet het idee hebt dat je trauma hebt opgelopen. Dan zijn er de volgende mogelijkheden:
- Op gebied van leefstijl: beweging, voeding, verdeling activiteit/rust, slapen. Dat zijn allemaal zaken die van invloed kunnen zijn op je mentale weerbaarheid. Met name kwaliteit van slaap speelt een belangrijke rol en kan vaak met eenvoudige maatregelen verbeterd worden. Maar ook runningtherapie werkt goed voor een groep mensen.
- Dan is er cognitieve gedragstherapie (CGT) wat meestal in combinatie met medicatie wordt aangeboden dus misschien ben je daar al mee bekend? Je leert je denkstijlen beter kennen en dysfunctionele gedachten opsporen en veranderen. Dat heeft invloed op je emoties en stemming, daarnaast oefen je met nieuw gedrag zoals bijvoorbeeld voor jezelf opkomen of juist iets doen voor een ander. Alles natuurlijk afgestemd op de individuele behoeften.
- Bij acceptance and commitment therapy (ACT) gaat het met name over het ontwikkelen van veerkracht en psychologische flexibiliteit in het omgaan met tegenslag, en is in die zin niet primair gericht op de depressieve klachten. Ook onderzoek je bij deze therapie je waarden: wat vind je echt belangrijk in het leven en investeer je daar genoeg in?
- Ook mindfulness is een hier-en-nu-benadering, een vorm van meditatie waarbij je juist oefent om met je aandacht in het moment te zijn zonder oordelen.
- Op herstelwerkplaatsen/herstelacademies worden WRAP-cursussen (wellness recovery action plan) aangeboden. Waarbij je in een groep werkt aan een individueel plan om je eigen mentale gebruiksaanwijzing zo goed mogelijk te kennen en voor jezelf te zorgen. Ook dit gaat met name over vergroten van je mentale weerbaarheid in het hier-en-nu.
- Minder bekend maar voor een aantal mensen enorm helpend zijn creatieve therapievormen zoals schilderen/boetseren en muziektherapie.
- En dan als laatste de kracht van de natuur…
Over alle genoemde therapieën kan je nog meer terugvinden op deze site.
Je ziet dat er heel wat te kiezen valt, zonder het verleden nadruk te geven. Toch kan het wel zinvol zijn na te gaan bij eerdere depressies of er triggers (uitlokkende factoren) zijn geweest. Dingen die je zijn overkomen of hoe je op bepaalde zaken hebt gereageerd. En soms is er dan een link met je leergeschiedenis waarbij het begrijpen van de relatie toen en nu steunend kan zijn.
Hopelijk kom je hier verder mee.
Hartelijke groet,
Clara Koek
Deze vraag is gesteld door een man in de leeftijdscategorie 50-65
Beantwoord door: Clara Koek op 15 november 2022