Antwoord
Beste L.,
Dank voor je vraag!
Wat mooi dat je er zo bewust mee bezig bent. Het klinkt alsof je heel goed hebt geleerd om met je ADHD-gevoeligheid om te gaan, maar dat je nu op een punt bent waar het allemaal wat meer wringt. Een jong gezin, veel ballen in de lucht houden, en dan ook nog dat onrustige hoofd dat niet even pauze neemt – ik snap helemaal dat je je afvraagt of er iets is dat je kan ondersteunen.
Wat je beschrijft – moeite met focus, die dromerigheid, en die vermoeidheid na sociale situaties – is echt herkenbaar voor veel mensen met ADHD. Het is alsof je hoofd altijd aanstaat, een soort radio die je niet helemaal stil krijgt. Nu helpt het vaak al enorm als je begrijpt dat dat niet betekent dat er iets “mis” met je is. Je hersenen werken gewoon net een tikje anders. Maar ja, dat maakt het er niet altijd makkelijker op, zeker niet als de omstandigheden complexer worden, zoals met een gezin en jonge kinderen.
Wat betreft medicatie: het kan zeker ondersteunend zijn, maar het is geen wondermiddel. Medicamenten, zoals bijvoorbeeld methylfenidaat of dexamfetamine, kunnen helpen om dat “ruisniveau” in je hoofd wat lager te zetten. Het idee is dat je daardoor beter kunt filteren wat belangrijk is en wat niet, zodat je meer rust en focus krijgt. Maar – en dit is belangrijk – het werkt alleen goed als je het combineert met andere dingen. Denk aan structuur, zelfzorg, en misschien zelfs wat coaching of begeleiding om je strategieën te fine-tunen. Medicatie werkt niet zomaar in een vacuüm. Een beetje zoals een kop koffie: heerlijk voor de focus, maar als je een marathon moet rennen en je hebt niet getraind, helpt het niet genoeg.
Als je medicatie wilt overwegen, zou ik aanraden om een goede psychiater te zoeken die gespecialiseerd is in ADHD bij volwassenen. Die kan met je bespreken wat de opties zijn en samen met jou uitzoeken wat bij je past. Het kan ook nuttig zijn om een farmacogenetisch profiel (een soort “gen-paspoort”) te laten opstellen, maar met een kanttekening: dit vertelt je vooral hoe je lichaam de medicatie verwerkt (farmacokinetiek), maar het zegt weinig over hoe het daadwerkelijk op je psyche werkt. Dat blijft altijd een kwestie van uitproberen.
Het grote probleem met medicatie: ja, je kunt beginnen, maar wanneer ga je stoppen? Je brein past zich na verloop van tijd aan en dan kan stoppen soms heel moeilijk zijn. Wat de bijwerkingen zijn over de tijd weten we niet precies…
En als medicatie toch niet helemaal je ding blijkt te zijn of onvoldoende helpt, zijn er nog andere opties. Bijvoorbeeld lichaamsgerichte therapie of mindfulness kunnen helpen om je zenuwstelsel een beetje te kalmeren. Zeker dat onrustige hoofd ’s avonds kan baat hebben bij bijvoorbeeld ademhalingsoefeningen of technieken zoals yoga nidra (dat is een soort begeleide meditatie die veel mensen met ADHD heel prettig vinden).
Daarnaast is lifestyle echt een cruciale factor. Regelmaat en structuur in je dag zijn goud waard voor je hoofd. En vergeet niet om goed voor jezelf te zorgen. Slaap, gezonde voeding, en regelmatig bewegen zijn dingen die vaak vanzelfsprekend klinken, maar bij ADHD echt een enorm verschil kunnen maken. Dat klinkt een beetje als een open deur, maar geloof me, het werkt. Soms is het slim om met een ADHD-coach of ervaringsdeskundige te kijken hoe je dat praktisch kunt invullen. Je hoeft het niet allemaal alleen uit te vogelen.
En mocht je besluiten om medicatie uit te proberen, houd dan in gedachten dat het soms even duurt voordat je de juiste dosering en het juiste middel vindt. Het kan een beetje trial-and-error zijn, en dat is helemaal oké. Er is geen one-size-fits-all.
Je bent al een heel eind gekomen, en dat zegt veel over hoe goed je met je ADHD-gevoeligheid om kunt gaan. Het is echt geen zwakte om te zoeken naar manieren om jezelf te ondersteunen. Sterker nog, het is een teken dat je jezelf serieus neemt en je leven op een bewuste manier wilt inrichten. Dus of je nou kiest voor medicatie, coaching, of iets anders: je bent duidelijk iemand die met de juiste aanpak nog verder kan komen.
Hope this helps, en kijk vooral verder bij de informatie op PsychoseNet!
Greetz Jim
Beantwoord door: Jim van Os op 24 januari 2025
