Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Beste Jim,
Ik gebruik venlafaxine, alprazolam en een bètablokker.
Ik ben begonnen met 37.5 mg venlafaxine, daarna opgehoogd naar 75 mg, toen 225 mg en vervolgens 300 mg. Deze laatste dosis was te hoog voor mij. Nu slik ik tweemaal daags 75 mg, in de ochtend en in de avond.
De angst blijft de overhand hebben. Wat kan ik nog doen?
Alvast bedankt.
Beste R.,
Dank voor je bericht. Ik ga je als volgt antwoorden:
Angst is een lastig beest. Het maakt zich groot, het is dwingend, het maakt je klein en weerloos. Het maakt dat je steeds meer dingen gaat vermijden en dat je leven steeds kleiner en afhankelijker wordt.
De angst wordt de baas en maakt jou in je verwachting afhankelijk van ‘externe’ oplossingen zoals medicatie, die je gaat ‘fixen’. Maar zo simpel werkt het meestal niet.
Wat altijd ook nodig is, ook voor de medicatie om beter te kunnen werken, is de angst in het gezicht te leren kijken, het te leren uitdagen, ernaartoe gaan, je groter maken ten opzichte van angst, er onverschilliger voor worden, het niet de baas te laten zijn.
Met andere woorden: je moet de relatie met de angst veranderen en jezelf meer empoweren om ook iets te zeggen te hebben in plaats van dat de angst altijd de baas is.
Als je meer dan een gemiddelde psychische gevoeligheid hebt is er letterlijk werk aan de winkel. Door jou, wel te verstaan. Namelijk het werk dat je moet gaan verrichten om ondanks die psychische gevoeligheid toch zoveel mogelijk je ding te kunnen doen.
Dit is vooral een leerproces en niet zozeer een ‘behandelproces’ waarin iemand met hogere wijsheid je gaat ‘diagnosticeren’ en ‘fixen’.
Dat wil zeggen: psychiatrie en psychologie gaan niet over ‘diagnosticeren’ en ‘fixen’ van iemand met medicatie. Het is meer de persoon bijstaan in zijn soms pijnlijke en moeilijke leerproces van hoe zijn leven vorm te geven ondanks psychische gevoeligheid.
Dingen als acceptatie, hoop, jezelf opnieuw uitvinden, nieuwe doelen, andere perspectieven zijn onderdeel van het leerproces.
Je hebt te leven met je psychische gevoeligheid en moet dus een weg vinden om toch zoveel mogelijk je ding te kunnen doen.
Vaak moet je jezelf intensief ’trainen’ in je gedrag en gewoonten om er iets van te kunnen maken. In dit geval oefeningen doen om de angst steeds meer in het gezicht te leren kijken, het op te zoeken en eraan te wennen. Meestal gaat dat over dingen die jij juist niet ziet zitten, zeker bij angst, maar die wel nodig zijn om je leven een beetje op orde te krijgen.
En vooral: hard werken. Niemand gaat je beter maken.
Dus als je de medicatie wil helpen dan moet je de dingen doen waarvan we weten dat het helpt bij angst:
Zoiets? Hope this helps!
Jim
