Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Hallo,
Bij mijn zoon wordt momenteel paliperidon (10 jaar in depotvorm) omgezet naar olanzapine.
Gaat het negatieve effect van ontwenning minder een rol spelen als er tegelijk ook een ophoging van olanzapine wordt toegepast? Dus dat hyperbolisch afbouwen van paliperidon dan minder nodig zou zijn?
Groet,
E.
Hey E., dank voor je vraag!
Dat is een belangrijke en slimme vraag die je stelt. Je zoon wordt dus overgezet van paliperidon naar olanzapine, en je maakt je zorgen over de afbouw van paliperidon en de mogelijke onttrekkingsverschijnselen die daarbij komen kijken. En terecht! Want paliperidon – zeker na zo’n lange tijd van 10 jaar in depotvorm – kan behoorlijke ontwenningsverschijnselen geven als je het te snel afbouwt. Denk aan dingen als onrust, slapeloosheid, angst, en een terugkeer van psychotische klachten. Dus het is inderdaad iets om voorzichtig mee te zijn.
Nu vraag je je af: als je tegelijkertijd olanzapine opbouwt, maakt dat het afbouwen van paliperidon dan makkelijker, zodat je misschien wat minder hyperbolisch hoeft af te bouwen? Goede vraag! Het idee hierachter is dat olanzapine dan als het ware de afbouw van paliperidon opvangt. In de praktijk kan dit inderdaad helpen om de overgang soepeler te maken, omdat olanzapine ook een antipsychoticum is en dus het risico op psychotische terugval kan verminderen tijdens het afbouwen van paliperidon. Maar let wel, dat betekent niet dat je de afbouw van paliperidon ineens een stuk sneller kunt doen zonder risico op onttrekkingsverschijnselen.
Zie het als een dans – je wil dat de afbouw van paliperidon en de opbouw van olanzapine elkaar goed in balans houden, maar je moet de stappen wel blijven afstemmen op hoe je zoon zich voelt. Want ondanks dat olanzapine “dezelfde familie” van medicijnen is, hebben ze een andere werking op het brein. En het lichaam van je zoon moet wennen aan die nieuwe balans tussen neurotransmitters. Dus zelfs met de opbouw van olanzapine is het nog steeds belangrijk om de paliperidon voorzichtig en geleidelijk af te bouwen, liefst hyperbolisch.
En over hyperbolisch afbouwen gesproken, je kunt voor advies over taperingstrips altijd terecht bij de Regenboog Apotheek. Want ik snap dat het lastig kan zijn om die afbouw goed te timen, en taperingstrips kunnen dan een heel handige tool zijn om de dosering nauwkeurig en geleidelijk af te bouwen. Hou er wel rekening mee dat niet alle zorgverzekeraars die strips vergoeden.
Het is ook goed om in de gaten te houden hoe je zoon zich voelt tijdens de afbouw – niet alleen qua psychotische symptomen, maar ook qua stemming, slapen, energie, en eventuele lichamelijke klachten. Lifestyle speelt hier ook een grote rol: dingen zoals een goede nachtrust, gezonde voeding, en regelmatige beweging kunnen allemaal bijdragen aan een soepelere overgang van het ene middel naar het andere.
Dus in het kort: ja, het opbouwen van olanzapine kan helpen om het afbouwen van paliperidon makkelijker te maken, maar blijf toch voorzichtig met die afbouw en luister goed naar hoe je zoon zich voelt. Beter te traag afbouwen dan te snel, zeker na 10 jaar gebruik!
Hope this helps en kijk vooral bij de informatie hieronder, want er is nog veel meer over te zeggen, kijken en lezen!
Greetz Jim
EMPOWER JEZELF MET BETERE KENNIS DAN DE TRADITIONELE GGZ VIA DEZE LAAGDREMPELIGE BRONNEN:
