Hallo,
Mijn vriendin heeft onlangs een crisis doorgemaakt en is vervolgens gediagnostiseerd met ‘bipolaire stoornis‘. We zijn beiden al voorbij de leeftijd van 60 jaar oud.
Als iemand op latere leeftijd deze diagnose krijgt, is deze persoon dan al die tijd niet zichzelf geweest tot het moment van crisis/diagnose?
Wordt deze persoon na herstel, met of zonder hulp van medicatie, dan wel zichzelf?
Wat ik eigenlijk zou willen weten is, of ik nu al die tijd heb samengeleefd met ‘iemand anders’?
Bij voorbaat hartelijk dank.
Antwoord
Beste M.,
Nee hoor, iemand met stemmingsgevoeligheid (bijvoorbeeld een bipolaire stoornis) is nog steeds de persoon die je kent met al haar kenmerken, ervaringen, eigenschappen, kwaliteiten, krachten en kwetsbaarheden. Stemmingsgevoeligheid of een andere gevoeligheid is slechts een van de vele dingen die horen bij de persoon en die haar maken tot wie zij is.
Bij stemmingsgevoeligheid kan het voorkomen dat een fase van (geleidelijke) psychische ontregeling zich voordoet (over weken tot maanden), waarin bepaalde gedachten, gevoelens of gedragingen van een persoon anders kunnen zijn dan anders (bijv. in een manie). Dit past dan wellicht niet bij de persoon die je kent, maar het is nog steeds dezelfde persoon, waarbij het mentaal evenwicht onder druk is komen te staan. In die momenten van crisis/psychische ontregeling kan een overspoeling door gedachten worden ervaren (bijvoorbeeld gedachten die razen of een andere kleuring geven aan de realiteit). Dat kan de persoon het gevoel geven minder grip op de eigen gedachten en zijn/haar gedrag te hebben. Dit is een tijdelijke ontregeling, die vaak ook door de omgeving wordt opgemerkt. Nadat de psychische ontregeling weer onder controle is, zie je de persoon in zijn/haar ‘normale doen’. De mentale balans keert terug, waar wel nog enige (herstel)tijd overheen kan gaan.
Het is goed om te beseffen dat elke crisis vanuit, of gepaard gaand met, een psychische ontregeling tot mogelijke veranderingen kan leiden in bijvoorbeeld zelfbeeld, zelfvertrouwen, betekenisverlening, perspectief of context. Er kunnen nieuwe inzichten ontstaan bij de persoon t.a.v. zichzelf of anderen. En dat geldt ook voor de omgeving. Dit is een onderdeel in het herstelproces dat aandacht verdient en het is daarom zeer waardevol om daar open met elkaar over in gesprek te gaan en elkaar daar goed in te horen, zien en steunen. Contact met ervaringsdeskundigen kan daarbij ook van toegevoegde waarde zijn.
Hopelijk heb je hier wat aan.
Hartelijke groet,
Machteld
Beantwoord door: Machteld Marcelis op 11 juni 2024
