Geachte heer Kupka,
Ik ben midden vijftig en sinds 13 jaar gediagnosticeerd met de bipolaire stoornis.
In 2014, 2015 en 2016 ben ik in dezelfde periode (zomer) opgenomen vanwege een manie. Het viel mijn nieuwe psychiater op dat het steeds dezelfde periode was. We hebben toen besloten vanaf mei elke twee weken bloed te prikken om tijdig de medicatie bij te stellen. Dit ging een paar jaar goed.
Helaas ben ik afgelopen jaar weer opgenomen vanwege een manie.
Zou een endocrien onderzoek hier misschien op zijn plaats zijn? Of misschien iets anders?
Ik voel mij inmiddels niet meer zo veilig met lithium en krijg door organisatiewijzigingen weer een nieuwe psychiater.
Ik ben benieuwd naar uw reactie. Dat betekent voor mij veel.
Met vriendelijke groet,
B.
Antwoord
Beste B.,
Lithiumspiegels kunnen bij sommige mensen nogal wisselen, zelfs als de dosis hetzelfde blijft. Soms kan dat verklaard worden door andere factoren (interacties met andere medicijnen; zoutverlies door transpireren, diarree, overgeven; zoutarm dieet gaan volgen), maar vaak is er geen verklaring voor te vinden. Bovendien zie je soms dat de lithiumspiegel daalt als iemand manisch wordt (in die volgorde).
Hormonale factoren hebben hierop niet zoveel invloed. Het is overigens de vraag of het lithiumgehalte in het centrale zenuwstelsel ook zo sterk wisselt als in het bloed. Hoe dan ook, het heeft niet zoveel zin om voortdurend de dosis aan te passen.
Mogelijk is in jouw geval lithium onvoldoende effectief om je stemming stabiel te houden, en zou je een ander middel (erbij) moeten gaan gebruiken. Dat kan ik op afstand natuurlijk niet beoordelen. Maar juist als het gaat om manie kan het heel effectief zijn om bij de eerste verschijnselen daarvan meteen een modern antipsychoticum tijdelijk erbij te nemen. Veel mensen gebruiken op zo’n flexibele manier medicatie. Met zulke antipsychotica kun je veilig met de dosis ‘spelen’, met lithium kan dat riskant zijn.
Vriendelijke groet,
Ralph Kupka
Deze vraag is gesteld door een vrouw in de leeftijdscategorie 50-65
Beantwoord door: Ralph Kupka op 5 januari 2022