Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Dr. Peter C. Groot is onderzoeker en ervaringsdeskundige bij User Research Center NL, UMC Utrecht. Hij is deskundige medicatie afbouw en taperingstrips. Taperingstrips (ook wel: afbouwmedicatie) maken veilige afbouw praktisch mogelijk van medicijnen die bij te snel stoppen problemen kunnen veroorzaken.

Hoe zorg ik voor een goede overstap van escitalopram op Wellbutrin?

Vraag

Beste Peter,

Ik gebruik al 8 jaar escitalopram. Vanwege bijwerkingen en verminderde effectiviteit wil ik overstappen op Wellbutrin.

Hoe zorg ik dat de overstap goed verloopt?

Bij voorbaat dank.

Antwoord

Beste T.,

Overstappen van een antidepressivum op een ander antidepressivum moet op zo’n manier gebeuren dat het gezamenlijke effect van die twee medicijnen op jouw lichaam tijdens de switch zo weinig mogelijk en liefst helemaal niet zal veranderen. Op die manier kun je zoveel mogelijk voorkomen dat er klachten zullen optreden. Om dokters en patiënten hierbij te helpen zijn zogenaamde switchstrips ontwikkeld waarmee op deze manier zo’n overstap zo veilig mogelijk kan worden gemaakt.

Ik heb even gekeken en zie dat bij de genoemde antidepressiva, bupropion (Wellbutrin) en escitalopram nog niet worden genoemd. Dat is denk ik ten onrechte en moet waarschijnlijk nog gaan gebeuren. Als je met een switchstrip wilt gaan overstappen dan kun je de mensen van de Regenboog Apotheek hierop wijzen, zodat ze voor jou dan toch zo’n switchstrip kunnen maken.

Voor het geval je nu of in de toekomst gaat overwegen om op een andere manier te onderzoeken of je iets tegen de bijwerkingen kunt gaan doen, bijvoorbeeld door te onderzoeken of die klachten minder gaan worden als je heel geleidelijk gaat afbouwen, voeg ik hieronder een algemene uitleg over verantwoord afbouwen toe. Je moet zelf bepalen of dat voor jou misschien nuttig kan zijn.

Je kunt dit antwoord uiteraard aan je behandelaar laten lezen.

Met vriendelijke groet,

Peter


ALGEMENE UITLEG OVER VERANTWOORD AFBOUWEN IN DE PRAKTIJK
Als je medicatie gebruikt raakt je lichaam daaraan gewend. Over wat er dan in je lichaam allemaal kan gebeuren is best veel bekend maar nog lang niet genoeg om te kunnen voorspellen of en wanneer en hoe snel iemand onttrekkingsklachten zal krijgen, hoelang die dan zullen duren en hoe erg die dan zullen zijn.

Omdat je niet van tevoren precies kunt weten of de snelheid waarmee je gaat afbouwen voor jou goed is, moet je tijdens het afbouwen proberen om iedere dag bij te houden hoe goed dat voor jou gaat. Zolang het goed gaat kun je verder gaan met afbouwen volgens het schema dat was gekozen. Als je merkt dat je tijdens het afbouwen (onttrekkings)klachten begint te krijgen, dan is dat een teken dat het afbouwen voor jou te snel begint te gaan.

Wat je dan NIET moet doen is zomaar verder gaan met het verlagen van de dosis, omdat onttrekkingsklachten dan nog erger zullen worden. En dat wil je niet. Wat je WEL moet doen is contact opnemen met je behandelaar en bespreken of je bijvoorbeeld een tijdje op dezelfde dosis gaat blijven. We noemen dat stabiliseren. Stabiliseren doe je om je lichaam de tijd te geven om te wennen aan de dosis waarop je zat toen je klachten begon te krijgen. Onttrekkingsverschijnselen zullen hierdoor verminderen en hopelijk weer helemaal verdwijnen. Dat kan heel snel gaan. Als dat gebeurd is, dan kun je daarna als je je weer goed en sterk genoeg voelt verder gaan met afbouwen. Alleen moet je dat dan langzamer doen dan je eerder deed.

Als je op deze manier met je behandelaar goed kunt samenwerken dan heb je de minste kans op problemen en de grootste kans dat het afbouwen zal lukken. Als je daarvoor meer tijd nodig hebt, dan moet je die tijd ook nemen.

De beste manier om geleidelijk en verantwoord af te bouwen zoals hierboven bedoeld is, is om de dosis in een aantal kleine stapjes te verlagen waarbij ervoor gezorgd wordt dat die stapjes naar het einde toe steeds kleiner worden. In technische termen noemen we dat hyperbolisch afbouwen. Je kunt dit vergelijken met de manier waarop een kind van een glijbaan afgaat. In het begin gaat dat sneller maar door de curve van de glijbaan gaat dat naar het einde toe steeds langzamer. Dat zorgt ervoor dat het kind, ook al gaat dat in het begin heel snel, aan het eind toch zonder schok en heel gelukkig tot stilstand kan komen. Bij afbouwen probeer je hetzelfde te bereiken. Waarbij je jezelf kunt helpen door tijdens het afbouwen goed op te letten hoe dat voor jou gaat zodat het afbouwschema op tijd kan worden aangepast als je merkt dat het voor jou te snel begint te gaan (dat wil zeggen als je door het afbouwen klachten krijgt).

Bij afbouwmedicatie zit altijd een zelfmonitoringformulier dat je één keer per dag moet invullen. Dat is niet moeilijk en het kost je niet veel tijd. Als je dat iedere dag doet dan kun je veel beter zien hoe het afbouwen voor jou gaat, en als je het ingevulde formulier aan je behandelaar laat zien dan kan hij of zij dat ook zien. Dat helpt jullie om samen goede beslissingen over jouw afbouw te nemen.

PERSOONLIJK ADVIES BIJ HET KIEZEN VAN EEN AFBOUWSCHEMA
Ook kunnen behandelaars bij de apotheker een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt. Hoe dit moet, wordt uitgelegd op blz. 3 van het recept/bestelformulier voor taperingstrips.

Minister Kuipers van VWS heeft gevraagd om het bij NZa te melden als het niet vergoeden van afbouwmedicatie ervoor zorgt dat niet verantwoord kan worden afgebouwd.

Beantwoord door: Peter Groot op 28 maart 2024

Gerelateerd

Meer over

Afbouwen
antidepressiva
Medicatie

Lees ook