Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Machteld Marcelis is psychiater en hoogleraar Transdiagnostiek in de Psychiatrie, bij de Vakgroep Psychiatrie & Neuropsychologie van de Universiteit Maastricht. Tevens is zij werkzaam bij GGzE.

Is het verstandig om preventief hormoontherapie te starten?

Vraag

Ik heb een bip0laire kwetsbaarheid, en maak mij zorgen om de naderende overgang en de verhoogde kans om terug te vallen in een psychose. Ik kan erg snel en heftig ontregelen, en lees steeds vaker dat vrouwen rondom de menopauze een sterk verhoogd risico lopen.

Is het verstandig om preventief hormoontherapie te starten?

Antwoord

Beste L.,

Het klopt dat hormonale veranderingen (zoals daling van oestrogeenspiegels) rondom de menopauze soms een trigger zijn voor verergering van psychische klachten. Het is dus van belang om bij gevoeligheid voor psychose of manisch-depressiviteit, eventuele mentale veranderingen tijdens die periode goed te monitoren. Dat wil zeggen om goed in de gaten te houden of er signalen zijn van stemmingswisselingen of voortekenen van depressie, manie of psychose. Hoe eerder je veranderingen signaleert, des te beter. Doe dit samen met een zorgverlener en mensen uit je naaste omgeving.

Dreigende ontregeling kan aanleiding zijn voor medicatie-aanpassingen of voor het starten van hormoontherapie, in overleg met de psychiater, bij voorkeur in samenwerking met een gynaecoloog. In principe hoef je niet preventief te starten met hormoontherapie. Als je eerder sterk gereageerd hebt met (toename van) psychische klachten op perioden met hormonale veranderingen (bijv. postpartum psychose of depressie), kan een preventieve behandeling wel overwogen worden. Het blijft echter een individuele afweging, waarbij de voor- en nadelen van hormoontherapie afgewogen moeten worden binnen jouw specifieke (medische) situatie. Het is dus van belang om je goed te laten informeren door de hierboven genoemde zorgverleners en om samen te beslissen wat voor jou passend is.

Verder is het raadzaam om, juist in de periode van hormonale verandering, ook je leefstijl nog eens onder de loep te nemen. Gezond eten, bewegen en een goed slaapritme is extra belangrijk rondom de menopauze. Soms zijn ook bepaalde supplementen (bij tekorten aan mineralen of vitamines) nodig in die periode. Als je arts dit aangeeft, dan kan dit een extra ondersteuning zijn om je mentaal welbevinden te verbeteren of stabiel te houden.

Hopelijk heb je wat aan deze informatie.

Hartelijke groet,

Machteld

Beantwoord door: Machteld Marcelis op 8 april 2025

Gerelateerd

Meer over

Bipolariteit, manie, hypomanie
menopauze
overgang

Lees ook