Prof. dr. Ralph Kupka is emeritus Hoogleraar Psychiatrie (Bipolaire Stoornissen) bij het Amsterdam UMC / locatie VUmc. Hij is Vice-President of Education van de International Society for Bipolar Disorders (ISBD) en daarnaast bestuurslid van de Alliantie Kwaliteit GGZ (Akwa).
Mijn dochter heeft een bipolaire stoornis. Wegens een hypomane periode heeft ze de bètablokker propranolol gekregen om rustig te worden, dit in combinatie met Seroquel wat ze al heel lang gebruikt. Ze kan niet tegen benzodiazepinen.
Kan dit middel een ‘rebound-effect’ geven als ze het te laat inneemt?
Ook lees ik dat het juist stemmingswisselingen kan veroorzaken. Vandaag had ze een terugval.
Is dit middel aan te raden om een hypomane episode af te vlakken?
Beste M.,
Via PsychoseNet kunnen we geen individuele behandeladviezen geven, die vragen moeten aan de behandelend psychiater worden voorgelegd.
In het algemeen kan ik over bètablokkers zoals propranolol zeggen dat ze de voelbare lichamelijke uitingen van angst en spanning onderdrukken (daarom nemen artiesten het voor podiumvrees) en daardoor als rustgevend ervaren worden. Bètablokkers zijn geen behandeling voor (hypo)manie. Quetiapine (Seroquel) wel, en soms moet daarvan dan tijdelijk de dosis worden verhoogd.
Het gebruik van de bètablokker propranolol is weleens geassocieerd met het krijgen van depressieve klachten (maar dat is toch een erg zeldzame bijwerking), niet zozeer met (hypo)manie of bipolaire stemmingswisselingen.
Met ‘rebound’ wordt een toename van klachten bedoeld als de concentratie van een medicijn in het bloed snel daalt. Bij bètablokkers zul je dat eerder zien als het wordt gebruikt om cardiovasculaire redenen, wat zich kan uiten als hoge bloeddruk (hypertensie) en een versnelde hartslag (tachycardie). Ik ken geen psychische klachten als uiting van ‘rebound’ bij bètablokkers.
Vriendelijke groet,
Ralph Kupka
