Heb jij na je psychose ook angst en verdriet ervaren?

Antwoord

Ha J.,

Het antwoord op je vraag of ik zelf die emoties heb ervaren is: zeker weten! Angst, eenzaamheid en verdriet. Daar noem je me een paar.

Ik heb perioden gekend waarin de één intens aanwezig was, en perioden waarin ik wel wist dat ik ze zou moeten voelen, maar waar ik er niet bij kwam. Wat mij vooral hielp op momenten dat ik het wel voelde, was het compleet omarmen en toestaan van deze emotie. En besef dat ik een emotie ervaar, en dat ik deze niet ben. Dus dat ik me los kan koppelen van de emotie, en mezelf op een andere manier hiertoe kan verhouden. Vanuit een soort helicopterview jezelf leren te aanschouwen. Vanuit acceptatie en een innerlijk besef/weten, dat je dit blijkbaar moet doormaken, anders dient het zich niet aan.

Ook als je even niet voelt, maar wel weet dat het er zit, kan het geruststellend zijn om dat tegen jezelf te zeggen: “ik voel het niet, en dat is oké, maar het zit wel ergens, ondergesneeuwd”. Dat kan ook met je ‘potentie’ zijn, of met je krachten. Daar komt wel een diep vertrouwen bij kijken.

Verder hielp het me om een relatie met die emoties aan te gaan. Neem bijvoorbeeld angst, die kan je helemaal overnemen. Je kunt er een dialoog mee aangaan, alsof je de angst buiten jezelf op een stoel zou plaatsen. Het externaliseren hiervan, en het als een persoon toespreken. Dan leer je het los te koppelen. Vanuit een nieuwsgierige houding en open blik ga je het gesprek aan met dit thema. Dit kan ook op papier, in briefvorm. Schrijven naar de angst, het verdriet, naar de eenzaamheid, alsof je naar een persoon schrijft vanuit de ik-vorm. Door bijvoorbeeld te vragen, wat de angst wil, waar het begon, of waar die vandaan komt of waar het goed voor is. Dan kan het afzwakken, of misschien zelfs even versterken. Omdat je het dus volledig toelaat, maar er niet meer voor wegloopt. En dan komt het aan het licht, en blijkbaar moest dat ook gebeuren. Anders zou het er niet zijn, het heeft aandacht nodig.

Met angst besefte ik, toen ik hem toesprak, dat IK eigenlijk veel enger ben dan mijn eigen angst. Ik werd voor mijn gevoel getreiterd door mijn angst, en ging mijn angst terug treiteren. Hierdoor kreeg ik respect terug van mijn angst: “zie je nou wel dat we er niet zijn om je te dwarsbomen, maar om je verder te helpen”. Blijkbaar moet er iets gebeuren of iets veranderen, wanneer zo’n emotie zich voordoet. Beginnende bij het omarmen. En het besef, dat iets voelen of geraakt worden een heel mooi iets is eigenlijk. Dan weet je in ieder geval dat je leeft.

Ik ken ook perioden van totale leegte, waar ik de eenzaamheid niet eens kon voelen, of het verdriet kon toestaan. Helemaal gevangen, dat is nog frustrerender, of machtelozer. Alleen voel je die frustratie dus ook niet… Daardoor probeer ik nu (lukt ook niet altijd) met dankbaarheid naar hetgeen wat ik voel te kijken. Ik voel het tenminste.

Dit zijn een aantal manieren, vrij rationeel, maar ook gekoppeld aan een actie. Het besef dat je jezelf op een andere manier kan verhouden tot je emoties. Op een oordeelloze nieuwsgierige manier. Terwijl taal vaak ontoereikend is als het over emoties gaat. De woorden kunnen maar een benadering geven, terwijl de uitingen en expressie hiervan, niet eens taal nodig heeft. Maar dan dien je het wel te kunnen uiten, of erbij te komen…

Er valt nog veel over te zeggen maar ik denk dat je hier vast mee uit de voeten kan.
Take care!

Warme groet,

Tim Knoote