Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Beste Jim,
Kan een psychose of depressie een coma veroorzaken?
Voor zover ik kan zien bestaat er zoiets als ‘psychogeen coma’, wat een hysterisch coma is.
Wat weten we ervan, en wat veroorzaakt het? Kan het veroorzaakt worden door een ernstig trauma?
Dank je wel.
Hey P.,
Interessante vraag! Ja, een psychose of depressie kan inderdaad leiden tot een toestand die lijkt op een coma, maar die eigenlijk geen echt coma is. Dit wordt een psychogeen coma genoemd, en het is meer een soort schijntoestand waarbij iemand bewusteloos lijkt, maar er geen fysieke schade aan het reticulaire systeem is, wat “verantwoordelijk” is voor het bewustzijn.
Psychogeen coma kan ook wel bekend staan onder verschillende termen zoals hysterisch coma, valse bewusteloosheid of dissociatieve stupor. Wat er eigenlijk gebeurt, is dat de geest zichzelf uitschakelt als een soort verdedigingsmechanisme tegen extreme stress of trauma. Het lichaam en de geest proberen zichzelf te beschermen tegen overweldigende emoties of herinneringen.
Het kan zeker veroorzaakt worden door ernstig trauma, zoals een heftige gebeurtenis of een opeenstapeling van stressfactoren die iemand niet meer kan verwerken. Het is een complexe reactie van de psyche en het kan moeilijk zijn om te herkennen omdat het lijkt op een echt coma.
Er is nog veel onderzoek nodig om precies te begrijpen hoe en waarom dit gebeurt, maar wat we weten is dat het een manier is voor de geest om te ontsnappen aan ondraaglijke stress of pijn. Behandeling bestaat meestal uit psychotherapie en ondersteuning om de onderliggende oorzaken aan te pakken en de persoon te helpen om te gaan met de stress of trauma dat tot deze toestand heeft geleid.
Hope this helps,
Greetz Jim
