Kun je een psychose krijgen door gebruik van Zyprexa?

Antwoord

Hey J., dank voor je vraag!

Je haalt hier een interessante en ook best wel belangrijke kwestie aan. Zyprexa (of olanzapine, zoals de werkzame stof heet) is in de eerste plaats een antipsychoticum. Het is dus bedoeld om psychotische symptomen te verminderen. Dat gezegd hebbende, kan het in hele zeldzame gevallen bijwerkingen geven die juist op psychotische klachten lijken. Dit komt dan vaak doordat het brein een soort rebound-effect krijgt, bijvoorbeeld na een abrupte stop of snelle dosisverlaging.

Wat betreft overdosering: ja, bij te hoge doseringen kunnen bijwerkingen optreden zoals verwardheid, waanachtige gedachten of zelfs hallucinaties. Dit heeft vaak te maken met hoe het medicijn inwerkt op de hersenreceptoren. Bij een te hoge dosering kan het normale evenwicht worden verstoord, en dat kan rare dingen veroorzaken – alsof het medicijn zijn eigen werking een beetje tegenwerkt.

Maar eerlijk is eerlijk: dit is echt zeldzaam. Meestal zie je deze effecten eerder bij verkeerd gebruik (zoals plotseling stoppen of een te snelle verhoging) dan bij een normale, stabiele dosering. Als je ergens mee zit over je eigen gebruik, kun je dit altijd overleggen met je behandelaar. Of als je denkt aan afbouwen, kijk dan zeker naar de 33 tips voor het afbouwen van medicatie. En voor heel precieze adviezen over bijvoorbeeld taperingstrips kun je een afbouwadvies aanvragen bij de Regenboog Apotheek.

Wat ik je vooral wil meegeven: als je twijfelt of iets voelt niet goed, dan is het altijd beter om even te sparren met je arts. En als je merkt dat je je zorgen maakt over dingen als onttrekkingsklachten of bijwerkingen, weet dan dat je die vaak kunt aanpakken met een combinatie van een goed afbouwplan én wat lifestyle-aanpassingen, zoals goede voeding, beweging en stressvermindering.

Hope this helps en kijk vooral verder bij de informatie hieronder, want er is nog veel meer over te lezen en ontdekken. Als je nog meer vragen hebt, stel ze gerust. En je kunt ook altijd terecht op de chat.

Greetz Jim

NB Bespreek verandering van medicatie altijd eerst met je voorschrijvende arts, ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van mijn adviezen. Bedenk je dat mijn adviezen altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Ik heb je immers niet persoonlijk onderzocht.

EMPOWER JEZELF MET BETERE KENNIS DAN DE TRADITIONELE GGZ VIA DEZE LAAGDREMPELIGE BRONNEN:

• Wil je met iemand chatten? Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
• Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet? Kijk hier voor informatie.
• Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
• Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
• Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
• Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
• Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen? Kijk dan naar ons WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN, gemaakt door het UMC Utrecht en het User Research Centre, over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deze webinar is te zien op YouTube in twee delen: Deel 1 en Deel 2. In dit webinar wordt uitleg gegeven over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deel 1 is vooral voor afbouwers; deel 2 vooral voor voorschrijvers. Beide delen duren ongeveer 40 minuten. Er is een inhoudsopgave die kan worden gebruikt om snel bepaalde delen van de uitleg te vinden of terug te kijken. Om de inhoudsopgave te zien moet het webinar vanuit YouTube worden bekeken en moet de beschrijving die YouTube geeft worden uitgeklapt. Met behulp van de instellingen in YouTube kan het webinar ook met (automatisch gegenereerde) ondertiteling worden bekeken.
• Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan mijn mini-college.
• Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan mijn mini-college hierover.
• Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is “in je hoofd”, wat is het dan wel? Als je dat wil weten, kijk dan mijn mini-college: WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan?
• Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
• Wil je een PERSOONLIJK ADVIES BIJ HET KIEZEN VAN EEN AFBOUWSCHEMA? Behandelaars kunnen bij de Regenboog Apotheek een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt.
• Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik hiertoe de KNMP-rekenhulp.
• Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
• Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
• Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van persoonlijk herstel? Kijk dan onze animatie hierover als een introductie.
• Ben je op zoek naar de JUISTE HULP? Kijk dan op de sociale kaart op PsychoseNet (MIND ATLAS).
• Ben je op zoek naar LOTGENOTENCONTACT BIJ MEDICATIEAFBOUW? Ga dan naar de Vereniging Afbouwmedicatie.
• Ben je op zoek naar traumawebsites, kijk dan op traumanet of stichting trauma en dissociatie.