Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Hoe kom ik aan kennis over psychosegevoeligheid en hormonen?

Vraag

Beste Jim,

Ik ben een vrouw die twee keer een psychose gehad heeft, de laatste keer ongeveer 11 jaar terug na de geboorte van mijn eerste kind.

Ik slik al jaren geen pillen meer, heb een normale baan en heb inmiddels twee kinderen. In principe alles op rolletjes dus, maar ik merk nu de overgang begint te naderen dat ik allerlei klachten heb rondom de cyclus.

Vriendinnen raden me het spiraaltje ‘Mirena‘ aan, maar mijn psychiater heeft mij tien jaar geleden alle soorten hormonen afgeraden, vanwege het risico op psychose. Sindsdien heb ik ook eigenlijk geen psychiater meer gezien.

In de richtlijnen die via Google te lezen zijn, lees ik geen woord over psychose en hormonen. Ik vermoed dat de gynaecoloog die ik binnenkort ga bezoeken het ook niet zal weten (mijn huisarts wist het ook niet).

Hoe kom ik aan kennis over dit onderwerp?

En moet ik na zo’n lange tijd een psychose eigenlijk nog als een risico beschouwen?

Antwoord

Beste A.,

Dank voor je vraag!

Ik zou het volgende zeggen:

  1. Mirena is een spiraaltje met het progestageen-hormoon levonorgestrel. Recente meta-analysen vinden geen verband tussen Mirena en (bipolaire)stemmingsproblematiek – zie: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27364100/
  2. Je hebt waarschijnlijk een onderliggende meer dan gemiddelde (bipolaire) stemmingsgevoeligheid die zich twee keer heeft gemanifesteerd op het niveau van een korte episodische psychose. Dit betekent dat je moet letten op slaap, structuur, geen drugs, geen overmatige stress, geen nachtwerken, geen lange vliegreizen naar verre landen, gezond leven etc. – maar als je laatste episode 11 jaar geleden was is je risico nu laag, zeker als je je houdt aan de basale slaap en structuurregels.
  3. Er is enige literatuur over een mogelijk beschermend of zelfs therapeutisch verband tussen oestrogenenniveau en psychose – maar dit blijft onzeker, vandaar dat je er niet veel over kunt vinden.
  4. Bij sommige vrouwen hebben fluctuaties van de hormoonspiegels tijdens de cyclus duidelijke effecten op de psychosegevoeligheid, maar dit is zeker niet bij iedereen zo.

Hope this helps!

Greetz Jim

Deze vraag is gesteld door een vrouw in de leeftijdscategorie 35-50
Beantwoord door: Jim van Os op 10 maart 2021

Gerelateerd

Meer over

hormonen
Psychosegevoeligheid

Lees ook