Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Neemt psychosegevoeligheid toe tijdens de overgang?

Vraag

Beste Jim,

Sinds mijn 29ste ben ik psychosegevoelig. Via trial-and-error heb ik succesvol mijn medicatie Abilify af weten te bouwen naar 2.5 mg per dag, als ik lager ging zitten kwam de psychose terug. Ik heb ondertussen een zoon gekregen wat allemaal goed is verlopen. Tijdens de zwangerschap nam ik Haldol. Alleen net na de zwangerschap heb ik een paar momenten gehad met zeer lichte psychotische gedachten van een paar uur, die na goed slapen de volgende dag weer over waren.

Drie jaar geleden heb ik een heftige psychose gehad en ben ik voor het eerst opgenomen geweest. Ik slikte toen ook 2.5 mg Abilify. Afgelopen oktober was mijn tweede opname als gevolg van psychose. Ik heb in ongeveer 2,5 jaar tijd drie keer een psychose gehad ondanks dat ik medicatie nam.

Mijn vraag is nu: kan dit met de overgang te maken hebben?

Zou hormoontherapie dan een oplossing kunnen zijn?

Ik ben nu 50 maar heb nog geen overgangsklachten.

Bedankt en hartelijke groet.

Antwoord

Beste I.,

Dank voor schrijven!

Er zijn enige aanwijzingen dat de menopauze verband kan houden met een verhoogde gevoeligheid voor psychotische episoden, vooral bij vrouwen met een eerdere geschiedenis van psychosegevoeligheid.

Tijdens de menopauze zijn er aanzienlijke veranderingen in de niveaus van hormonen zoals oestrogeen en progesteron, die invloed kunnen hebben op de stemming en de geestelijke gezondheid. Onderzoek heeft aangetoond dat vrouwen met een geschiedenis van psychosegevoeligheid, waaronder bipolaire stoornis en psychosespectrumstoornis, kwetsbaarder zijn voor stemmings- en psychotische symptomen tijdens de menopauze.

Uit een studie (gepubliceerd in het tijdschrift Menopause) bleek dat vrouwen met een geschiedenis van bipolaire stoornis meer kans hadden op manische of depressieve episodes tijdens de overgang naar de menopauze, dan vrouwen zonder een geschiedenis van psychosegevoeligheid. Uit een andere studie (gepubliceerd in het Journal of Women’s Health) bleek dat vrouwen met eerdere psychosegevoeligheid meer kans hadden op psychotische symptomen tijdens de menopauze, dan vrouwen zonder deze gevoeligheid.

Hoewel deze studies wijzen op een mogelijk verband tussen de menopauze en de gevoeligheid voor psychose, is meer onderzoek nodig om de relatie tussen de twee volledig te begrijpen.

Wat voor jou belangrijk is nu, is om te kijken of de menopauze überhaupt al begonnen is. Als je geen klachten hebt kan het best dat het nog niet of nauwelijks speelt en dat de psychotische recidieven er niets mee te maken hebben. Het zou dan dus te vroeg zijn om aan behandeling te gaan denken.

In Rotterdam (Erasmus MC) is een vrouwelijke gynaecoloog met specialisatie menopauze. Misschien daar eens gaan praten?

Hope this helps,

Jim

Deze vraag is gesteld door een vrouw in de leeftijdscategorie 35-50
Beantwoord door: Jim van Os op 3 maart 2023

Gerelateerd

Meer over

overgang
Psychosegevoeligheid

Lees ook