Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Hallo,
Sinds 5 jaar gebruik ik risperidon 1.5 mg en ik merk dat ik sindsdien veel meer moeite heb gekregen met het verdragen van hitte in de zomer. Vooral omdat ik niet meer zweet. Ik word er heel erg door beperkt omdat het me op warme dagen niet meer lukt om naar buiten te gaan.
Kan het zijn dat risperidon hier invloed op heeft en hoe zou ik risperidon het beste kunnen afbouwen?
Bedankt.
Beste J.,
Goede vraag!
Ja, antipsychotica kunnen invloed hebben op hoe het lichaam reageert op hitte. Hier zijn de belangrijkste manieren waarop antipsychotica de thermoregulatie van het lichaam kunnen beïnvloeden:
Verminderd zweten (hypohidrose – wat jij dus hebt). Sommige antipsychotica kunnen de zweetproductie verminderen, waardoor het lichaam minder efficiënt wordt in het afkoelen door middel van zweten. Dit kan het risico op oververhitting of hitte-uitputting verhogen, vooral in warme omstandigheden.
Verstoorde centrale thermoregulatie. Antipsychotica kunnen de setpoint van de lichaamstemperatuur in de hypothalamus beïnvloeden, wat kan leiden tot een verminderd vermogen om adequaat te reageren op temperatuurveranderingen.
Neuroleptisch maligne syndroom (NMS). Dit is een zeldzame, maar potentieel levensbedreigende bijwerking van antipsychotica. Symptomen van NMS zijn onder meer hoge koorts, spierstijfheid, veranderd mentaal functioneren en autonome dysfunctie (zoals onregelmatige bloeddruk en hartslag). Oververhitting is een belangrijk kenmerk van NMS. Maar dit is niet wat jij nu hebt.
Verminderd besef van dorst. Sommige antipsychotica kunnen het gevoel van dorst verminderen, waardoor mensen mogelijk niet voldoende drinken om gehydrateerd te blijven in hete omstandigheden.
Verminderde mobiliteit. De sedatie veroorzaakt door sommige antipsychotica, kan leiden tot verminderde fysieke activiteit, wat het risico op hitte-gerelateerde ziekten kan verhogen, vooral als iemand zich in een hete omgeving bevindt zonder adequate ventilatie.
Dus een heel lijstje J., goed om je er bewust van te zijn…
Groet,
Jim
