Moet je bij schizofrenie altijd medicatie nemen?

Antwoord

Hey Y., dank voor je vraag!

Wat goed dat je die stelt, want je raakt meteen een van de grootste misverstanden die er bestaan in de psychiatrie: dat je bij een psychose altijd medicatie moet nemen. Nope. Zo simpel ligt het dus echt niet. Je zegt dat je een langdurige psychose hebt gehad en daar geen medicatie bij hebt gebruikt — en kijk, je bent er nog. Ademend, levend, nadenkend. Dus dat alleen al is bewijs dat het kan.

De verwarring komt vaak omdat mensen denken dat ‘schizofrenie’ een soort vaststaande hersenziekte is die je levenslang hebt, en die je alleen in toom kunt houden met antipsychotica. Maar dat beeld klopt niet. Wat jij psychose noemt — of wat anderen schizofrenie noemen — is eigenlijk een vorm van uit de hand gelopen betekenisgeving, waar je tijdelijk in verzeild kunt raken als het leven een soort rollercoaster is van stress, verwarring, trauma, slapeloosheid of existentiële doolhoven. En ja, bij sommigen is die gevoeligheid sterker dan bij anderen, maar dat maakt het nog geen hersenziekte waarvoor je chemisch onderhoud moet plegen zoals bij suikerziekte of zo.

Je hebt mensen die na een psychose goed herstellen zonder medicatie en mensen die juist zeggen: oei, als ik niks slik dan glijd ik langzaam weer af. Dat is dus niet een kwestie van ‘wat moet er volgens het boekje’, maar meer: hoe ben jij als mens, hoe ziet je leven eruit, hoe gevoelig ben je voor dingen als slaaptekort, drugs, stress, sociaal isolement, of gewoon overweldigd raken door je binnenwereld?

En over medicatie dan. Kijk, antipsychotica kunnen tijdelijk helpen om de storm in je hoofd te kalmeren, een soort mentale noodrem. Maar ze maken je niet ‘beter’. Ze onderdrukken symptomen, dat is iets anders dan herstel. Je brein past zich trouwens aan aan dat soort middelen, dus na een tijdje werkt het minder goed, moet je misschien meer, krijg je meer bijwerkingen, en dan kom je in de loopgraven van de polyfarmacie. En je moet ook weten: stoppen met antipsychotica kan zelf weer psychose-achtig gedrag uitlokken, niet omdat je ‘ziek’ bent, maar omdat je brein onttrekkingsverschijnselen doormaakt (iets dat de meeste artsen nog steeds niet helemaal willen erkennen… ).

Wat ook nog meespeelt is dat veel mensen die opkrabbelen na een psychose vooral geholpen zijn door dingen als lichaamswerk, ademwerk, wandelen, in contact blijven, betekenis vinden in wat ze hebben meegemaakt, werken aan weerbaarheid, ritme, voeding, sociale bedding — zeg maar: leven in plaats van alleen ‘behandeld worden’. Herstellen is eigenlijk: jezelf opnieuw leren kennen, ontdekken wie je bent geworden door alles wat je hebt meegemaakt, en een manier vinden om met die gevoeligheid te leven zonder dat je erdoor overspoeld raakt.

Dus moet je bij psychosegevoeligheid of ‘schizofrenie’ medicatie nemen? Soms wel. Soms tijdelijk. Maar soms ook niet. En de vraag is eigenlijk niet of je medicatie nodig hebt, maar of jij voelt dat je steun nodig hebt — en zo ja, welke dan? Misschien zou het al heel helpend zijn om met een ervaringsdeskundige te praten. Iemand die zelf door de modder is gegaan. Of met een therapeut die iets doet in de sfeer van trauma, lichaamswerk, of betekenisgeving. Niet zo iemand die meteen met DSM en risicoprofielen komt aanzetten, maar eentje die zegt: hé, vertel eens, wat is er met je gebeurd?

Als je zelf een jaar lang een psychose hebt gehad en daar weer een beetje uit bent gekomen zonder medicatie, dan heb je blijkbaar al een enorm krachtig systeem in je, misschien deels ook omgevingssteun, of gewoon innerlijke veerkracht. Daar kun je dus op bouwen!

Hope this helps, en kijk vooral ook verder op PsychoseNet want er is nog veel meer over te zeggen, kijken en lezen. Voor meer intensief contact kun je ook altijd terecht op onze chat.

Greetz Jim