Dr. Peter C. Groot is onderzoeker en ervaringsdeskundige bij User Research Center NL, UMC Utrecht. Hij is deskundige medicatie afbouw en taperingstrips. Taperingstrips (ook wel: afbouwmedicatie) maken veilige afbouw praktisch mogelijk van medicijnen die bij te snel stoppen problemen kunnen veroorzaken.
Mijn Zoloft (sertraline) dosering 0.06 ml was tijdelijk niet verkrijgbaar. Nu gebruik ik sinds anderhalve week citalopram 2 druppels. Ik merk dat ik naar beneden ga qua stemming en ik heb veel hoofdpijn/spierpijn en ben erg moe.
Het heeft mij jaren gekost om sertraline heel langzaam af te bouwen, en ik was ook al een hele tijd stabiel. Vanaf vandaag heb ik weer sertraline.
Hoeveel tijd staat er denkt u voor om weer een beetje op goed niveau te komen?
Beste V.,
Als je anderhalve week citalopram hebt gebruikt en daardoor de klachten hebt gekregen die je nu hebt, dan is er een goede kans dat je klachten snel minder zullen worden nu je weer de sertraline kunt gaan gebruiken die je eerder gebruikte, in de dosering die je eerder gebruikte. Je mag dat verwachten omdat je lichaam gewend was aan die sertraline en aan die dosis. Hoelang je moet wachten voordat je je weer helemaal ‘de oude’ voelt is echter moeilijk precies te zeggen, omdat mensen allemaal heel verschillend op medicatie en veranderingen in medicatie kunnen reageren.
Samengevat betekent dit dat een beetje geduld hebben voor jou waarschijnlijk een betere manier is om van je huidige klachten af te komen, dan de dosis van de sertraline die je nu gebruikt (sterk) te gaan veranderen.
Uit je vraag begrijp ik dat je vloeibare sertraline gebruikt om geleidelijk af te kunnen bouwen. Dan is het wel buitengewoon ongewenst en heel naar voor jou (en ook voor andere mensen die vloeibare medicatie voor afbouwen gebruiken) als zo’n middel opeens niet beschikbaar is. Misschien wist je dat nog niet, maar het is voor jou heel goed mogelijk om heel geleidelijk en heel nauwkeurig je sertraline af te bouwen met behulp van medicatie in tabletvorm. Dat is makkelijker en nauwkeuriger dan gebruik van vloeibare medicatie, ook omdat je dan geen fouten kunt maken bij het afmeten van je dagelijkse dosis. Als je dit een goed idee lijkt dan kun je dat met je behandelaar bespreken en vragen of hij/zij je voor de verdere afbouw taperingstrips wil voorschrijven.
Hoe afbouwen met taperingstrip precies werkt kun je nalezen in de algemene uitleg over verantwoord afbouwen hieronder. Je kunt dit antwoord uiteraard aan je behandelaar laten lezen. Ik hoop dat je hiermee verder kunt.
Met vriendelijke groet,
Peter
ALGEMENE UITLEG OVER VERANTWOORD AFBOUWEN IN DE PRAKTIJK
Als je medicatie gebruikt raakt je lichaam daaraan gewend. Over wat er dan in je lichaam allemaal kan gebeuren is best veel bekend maar nog lang niet genoeg om te kunnen voorspellen of en wanneer en hoe snel iemand onttrekkingsklachten zal krijgen, hoelang die dan zullen duren en hoe erg die dan zullen zijn.
Omdat je niet van tevoren precies kunt weten of de snelheid waarmee je gaat afbouwen voor jou goed is, moet je tijdens het afbouwen proberen om iedere dag bij te houden hoe goed dat voor jou gaat. Zolang het goed gaat kun je verder gaan met afbouwen volgens het schema dat was gekozen. Als je merkt dat je tijdens het afbouwen (onttrekkings)klachten begint te krijgen, dan is dat een teken dat het afbouwen voor jou te snel begint te gaan.
Wat je dan NIET moet doen is zomaar verder gaan met het verlagen van de dosis, omdat onttrekkingsklachten dan nog erger zullen worden. En dat wil je niet. Wat je WEL moet doen is contact opnemen met je behandelaar en bespreken of je bijvoorbeeld een tijdje op dezelfde dosis gaat blijven. We noemen dat stabiliseren. Stabiliseren doe je om je lichaam de tijd te geven om te wennen aan de dosis waarop je zat toen je klachten begon te krijgen. Onttrekkingsverschijnselen zullen hierdoor verminderen en hopelijk weer helemaal verdwijnen. Dat kan heel snel gaan. Als dat gebeurd is, dan kun je daarna als je je weer goed en sterk genoeg voelt verder gaan met afbouwen. Alleen moet je dat dan langzamer doen dan je eerder deed.
Als je op deze manier met je behandelaar goed kunt samenwerken dan heb je de minste kans op problemen en de grootste kans dat het afbouwen zal lukken. Als je daarvoor meer tijd nodig hebt, dan moet je die tijd ook nemen.
De beste manier om geleidelijk en verantwoord af te bouwen zoals hierboven bedoeld is, is om de dosis in een aantal kleine stapjes te verlagen waarbij ervoor gezorgd wordt dat die stapjes naar het einde toe steeds kleiner worden. In technische termen noemen we dat hyperbolisch afbouwen. Je kunt dit vergelijken met de manier waarop een kind van een glijbaan afgaat. In het begin gaat dat sneller maar door de curve van de glijbaan gaat dat naar het einde toe steeds langzamer. Dat zorgt ervoor dat het kind, ook al gaat dat in het begin heel snel, aan het eind toch zonder schok en heel gelukkig tot stilstand kan komen. Bij afbouwen probeer je hetzelfde te bereiken. Waarbij je jezelf kunt helpen door tijdens het afbouwen goed op te letten hoe dat voor jou gaat zodat het afbouwschema op tijd kan worden aangepast als je merkt dat het voor jou te snel begint te gaan (dat wil zeggen als je door het afbouwen klachten krijgt).
Bij afbouwmedicatie zit altijd een zelfmonitoringformulier dat je één keer per dag moet invullen. Dat is niet moeilijk en het kost je niet veel tijd. Als je dat iedere dag doet dan kun je veel beter zien hoe het afbouwen voor jou gaat, en als je het ingevulde formulier aan je behandelaar laat zien dan kan hij of zij dat ook zien. Dat helpt jullie om samen goede beslissingen over jouw afbouw te nemen.
PERSOONLIJK ADVIES BIJ HET KIEZEN VAN EEN AFBOUWSCHEMA
Ook kunnen behandelaars bij de apotheker een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt. Hoe dit moet, wordt uitgelegd op blz. 3 van het recept/bestelformulier voor taperingstrips.
