Kunt u mij vertellen hoe je hoogbegaafdheid test?
Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Kunt u mij vertellen hoe je hoogbegaafdheid test?
Hey D.,
Het testen van hoogbegaafdheid is een proces dat zorgvuldigheid en deskundigheid vereist, omdat het gaat om het vaststellen van intellectuele capaciteiten die significant boven het gemiddelde liggen. Hoogbegaafdheid wordt meestal vastgesteld door een reeks psychologische en educatieve evaluaties, uitgevoerd door een gekwalificeerde psycholoog.
Het begint vaak met een uitgebreid gesprek tussen de psycholoog en de ouders of de persoon zelf. Dit gesprek is bedoeld om een gedetailleerd beeld te krijgen van de achtergrond, het gedrag en de prestaties van de persoon, zowel thuis als op school of werk. Dit helpt om een context te bieden voor de testresultaten en om eventuele andere factoren te identificeren die van invloed kunnen zijn op het intellectuele functioneren.
De kern van het testproces bestaat meestal uit intelligentietests, zoals de Wechsler Intelligence Scale for Children (WISC-V-NL) voor kinderen van 6 tot 17 jaar, of de Wechsler Adult Intelligence Scale (WAIS-IV-NL) voor volwassenen van 16 tot 85 jaar. Deze tests meten verschillende cognitieve vaardigheden, waaronder verbaal begrip, perceptueel redeneren, werkgeheugen en verwerkingssnelheid. Een score van 130 of hoger op deze tests wordt vaak gebruikt als een indicatie van hoogbegaafdheid.
Naast IQ-tests worden er vaak aanvullende tests afgenomen om een vollediger beeld te krijgen van de capaciteiten en talenten van de persoon. Dit kunnen tests zijn die specifiekere aspecten van cognitief functioneren meten, zoals creatieve en kritische denkvaardigheden, probleemoplossend vermogen en academische prestaties.
Observaties en gedragsvragenlijsten kunnen ook deel uitmaken van de evaluatie. Leraren, ouders en de persoon zelf kunnen vragenlijsten invullen die inzicht geven in de gedragskenmerken die vaak geassocieerd worden met hoogbegaafdheid, zoals intense nieuwsgierigheid, een sterke motivatie om te leren, en een voorkeur voor complexe en uitdagende taken.
Het is belangrijk om te erkennen dat hoogbegaafdheid meer is dan alleen een hoge score op een intelligentietest. Het omvat ook sociale, emotionele en creatieve aspecten die bijdragen aan de manier waarop iemand zijn of haar potentieel benut. Daarom kan de psycholoog ook gesprekken voeren met leraren of andere mensen die de persoon goed kennen, om aanvullende informatie te verkrijgen.
Na de evaluatie bespreekt de psycholoog de resultaten met de ouders of de persoon zelf. Dit omvat niet alleen de scores, maar ook een interpretatie van wat deze scores betekenen in de context van de algehele ontwikkeling en het functioneren. Aanbevelingen voor verdere ondersteuning of verrijking, worden vaak gedaan om de persoon te helpen zijn of haar potentieel optimaal te benutten.
Het testen van hoogbegaafdheid is dus een uitgebreid en zorgvuldig proces dat erop gericht is om een volledig en genuanceerd beeld te krijgen van de intellectuele capaciteiten en de unieke behoeften van de persoon. Dit helpt om passende ondersteuning en uitdagingen te bieden, zodat hoogbegaafden zich kunnen ontwikkelen en floreren.
Hope this helps!
Greetz Jim