Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Hoe kan het dat tijdens een depressie, mijn dromen nooit depressief zijn?

Vraag

Hoe komt het dat wanneer ik in een depressieve periode zit, mijn dromen nooit depressief zijn?

Het lijkt alsof bij het wakker worden na enkele seconden mijn depressieve, angstige gevoelens worden geladen en geactiveerd. Alsof je je computer opstart.

Antwoord

Beste F.,

Dit is een hele goede vraag! Ook een interessante vraag, en je bent zeker niet de enige die dit ervaart. Het lijkt inderdaad alsof onze geest tijdens het slapen een soort pauze neemt van die zware gevoelens. Wat er waarschijnlijk gebeurt, is dat je tijdens het dromen even loskomt van de gedachten en gevoelens die je overdag plagen.

Tijdens de slaap, vooral in de REM-slaap (de fase waarin we het meest dromen), werkt je brein op een andere manier dan wanneer je wakker bent. In deze fase zijn je hersenen vooral bezig met het verwerken van emoties, herinneringen en ervaringen op een manier die minder direct aanvoelt dan overdag. Het is alsof je brein dan even de tijd neemt om alles te herorganiseren zonder dat de zware gevoelens van depressie of angst daar continu doorheen spelen.

Wanneer je wakker wordt, begint je bewuste geest weer te werken en komen die negatieve gevoelens en gedachten langzaam terug, als een soort programma dat wordt opgestart. Dit kan inderdaad voelen alsof je computer aangaat en alle vervelende bestanden en programma’s weer worden geladen.

Het verschil tussen dromen en wakker zijn laat eigenlijk zien hoe sterk de invloed van je bewuste geest is op je emoties. Als je slaapt, heb je even een pauze van die bewuste invloed, en daarom kunnen je dromen vrij zijn van die zware, depressieve gevoelens.

Dit fenomeen geldt vaak zowel voor depressie als voor angst. Beide toestanden hebben veel te maken met hoe je bewust denkt en voelt. Wanneer die bewuste invloed wegvalt tijdens het dromen, kunnen je nachten soms rustiger of zelfs aangenamer aanvoelen dan je dagen.

Dit betekent niet dat je depressie of angst niet serieus zijn, maar het kan wel een beetje verlichting bieden om te weten dat je brein nog steeds in staat is om je een pauze te geven, al is het maar tijdens het slapen. Het kan ook een aanwijzing zijn dat er manieren zijn om je bewustzijn overdag te trainen, zodat je meer controle krijgt over die negatieve gevoelens en gedachten. Technieken zoals meditatie, mindfulness, of zelfs cognitieve gedragstherapie kunnen helpen om die “opstarttijd” na het wakker worden te verzachten en je dag een beetje lichter te maken. Beste is om dit in een groep te doen met lotgenoten.

Hope this helps!

Groet,

Jim

Beantwoord door: Jim van Os op 14 juli 2024

Gerelateerd

Meer over

Angst en Dwang
Depressie
dromen

Lees ook