Wat is het verschil tussen citalopram en escitalopram?

Antwoord

Beste E.,

Het verschil tussen citalopram en escitalopram is dat citalopram voor de helft bestaat uit escitalopram en voor de helft uit de inactieve spiegelbeeldvorm van escitalopram. Om dit eenvoudig te kunnen begrijpen moet je denken aan een rechter- en een linkerhandschoen. Die twee zijn elkaars spiegelbeeld en zijn in principe aan elkaar gelijk, maar ook weer niet, want de rechterhandschoen past alleen om je rechterhand en de linkerhandschoen alleen om je linkerhand.

Bij handschoenen zijn de linkerhandschoen en de rechterhandschoen even effectief in het warm houden van je handen, bij citalopram en escitalopram is dat niet zo. Alleen escitalopram werkt als mogelijk geneesmiddel om iets tegen bijvoorbeeld depressie te doen. De andere (spiegelbeeld)vorm die in citalopram zit doet tegen depressie helemaal niets.

Voor jou zal het in de praktijk waarschijnlijk niet veel uitmaken of je (bijvoorbeeld) 20 mg citalopram gebruikt of 10 mg escitalopram, omdat je dan in beide gevallen dezelfde hoeveeelheid van 10 mg actieve escitalopram binnenkrijgt. Alleen wanneer je gevoelig bent voor bijwerkingen van die inactieve vorm, wat bij sommige mensen zo kan zijn, kan het voor jou mogelijk anders zijn.

Omdat jij naast escitalopram nog andere psychofarmaca gebruikt, is het voor jou extra belangrijk om bij afbouw van medicatie voorzichtig te zijn. De verantwoorde manier om geleidelijk af te bouwen waar wij voor pleiten, is om de dosis in een groter aantal kleine stappen te verlagen. Waarbij ervoor gezorgd wordt dat die stappen naar het einde toe steeds kleiner worden. Met een duur woord heet dat ‘hyperbolisch afbouwen’. Je kunt dat vergelijken met hoe je van een glijbaan afgaat, waarbij je aan het begin veel sneller gaat dan aan het eind, om zonder schok beneden te komen. Als je op deze manier de dosis van een medicijn kunt verlagen, dan geef je je lichaam na iedere stap de tijd om aan de steeds lagere dosis te wennen. Als je lichaam hiervoor dan voldoende tijd krijgt, dan zullen klachten door onttrekking, die je graag zoveel mogelijk wilt voorkomen, veel minder snel en hopelijk zelfs helemaal niet meer optreden.

Ik hoop dat je met dit antwoord verder komt.

Met vriendelijke groet,

Peter

ALGEMENE UITLEG OVER VERANTWOORD AFBOUWEN IN DE PRAKTIJK
Als je medicatie gebruikt raakt je lichaam daaraan gewend. Over wat er dan in je lichaam allemaal kan gebeuren is best veel bekend maar nog lang niet genoeg om te kunnen voorspellen of en wanneer en hoe snel iemand onttrekkingsklachten zal krijgen, hoelang die dan zullen duren en hoe erg die dan zullen zijn.

Omdat je niet van tevoren precies kunt weten of de snelheid waarmee je gaat afbouwen voor jou goed is, moet je tijdens het afbouwen proberen om iedere dag bij te houden hoe goed dat voor jou gaat. Zolang het goed gaat kun je verder gaan met afbouwen volgens het schema dat was gekozen. Als je merkt dat je tijdens het afbouwen (onttrekkings)klachten begint te krijgen, dan is dat een teken dat het afbouwen voor jou te snel begint te gaan.

Wat je dan NIET moet doen is zomaar verder gaan met het verlagen van de dosis, omdat onttrekkingsklachten dan nog erger zullen worden. En dat wil je niet. Wat je WEL moet doen is contact opnemen met je behandelaar en bespreken of je bijvoorbeeld een tijdje op dezelfde dosis gaat blijven. We noemen dat stabiliseren. Stabiliseren doe je om je lichaam de tijd te geven om te wennen aan de dosis waarop je zat toen je klachten begon te krijgen. Onttrekkingsverschijnselen zullen hierdoor verminderen en hopelijk weer helemaal verdwijnen. Dat kan heel snel gaan. Als dat gebeurd is, dan kun je daarna als je je weer goed en sterk genoeg voelt verder gaan met afbouwen. Alleen moet je dat dan langzamer doen dan je eerder deed.

Als je op deze manier met je behandelaar goed kunt samenwerken dan heb je de minste kans op problemen en de grootste kans dat het afbouwen zal lukken. Als je daarvoor meer tijd nodig hebt, dan moet je die tijd ook nemen.

De beste manier om geleidelijk en verantwoord af te bouwen zoals hierboven bedoeld is, is om de dosis in een aantal kleine stapjes te verlagen waarbij ervoor gezorgd wordt dat die stapjes naar het einde toe steeds kleiner worden. In technische termen noemen we dat hyperbolisch afbouwen. Je kunt dit vergelijken met de manier waarop een kind van een glijbaan afgaat. In het begin gaat dat sneller maar door de curve van de glijbaan gaat dat naar het einde toe steeds langzamer. Dat zorgt ervoor dat het kind, ook al gaat dat in het begin heel snel, aan het eind toch zonder schok en heel gelukkig tot stilstand kan komen. Bij afbouwen probeer je hetzelfde te bereiken. Waarbij je jezelf kunt helpen door tijdens het afbouwen goed op te letten hoe dat voor jou gaat zodat het afbouwschema op tijd kan worden aangepast als je merkt dat het voor jou te snel begint te gaan (dat wil zeggen als je door het afbouwen klachten krijgt).

Bij afbouwmedicatie zit altijd een zelfmonitoringformulier dat je één keer per dag moet invullen. Dat is niet moeilijk en het kost je niet veel tijd. Als je dat iedere dag doet dan kun je veel beter zien hoe het afbouwen voor jou gaat, en als je het ingevulde formulier aan je behandelaar laat zien dan kan hij of zij dat ook zien. Dat helpt jullie om samen goede beslissingen over jouw afbouw te nemen.

PERSOONLIJK ADVIES BIJ HET KIEZEN VAN EEN AFBOUWSCHEMA
Ook kunnen behandelaars bij de apotheker een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt. Hoe dit moet, wordt uitgelegd op blz. 3 van het recept/bestelformulier voor taperingstrips.

Minister Kuipers van VWS heeft gevraagd om het bij NZa te melden als het niet vergoeden van afbouwmedicatie ervoor zorgt dat niet verantwoord kan worden afgebouwd.