Vandaag jouw inspirerende verhaal gehoord. Ik ben een leek zoals wij allemaal en dat vond ik belangrijk om te horen. Moedig om dat als professional zo te brengen. Ik ben de vader van een psychotische zoon en sinds kort verbonden aan de familieraad.
Wat ik nog graag wilde vragen, maar dat vond ik aanmatigend omdat en plein public te doen en daarna was het te druk rond jouw persoon. Het gaat om de stelligheid waarmee je beweert dat de affecten van de medicijnen en de psychotherapeutische behandeling afnemen naarmate de tijd vordert. Tegelijkertijd zeg je dat het om zeer kleine invloeden (verschillen) gaat.
Waar komt die constatering dan vandaan en hoe is dat gemeten? En als dat zo is, wat betekent dat dan voor de behandeling?
Misschien dat we nog eens de gelegenheid hebben om hierover van gedachten te wisselen.
Antwoord
De meta-analysen laten inderdaad zien dat het om kleine effecten gaat in de psychiatrie. Behandelingen helpen maar het effect is klein.
Dat betekent dat van de 6 patiënten die minder symptomen krijgen door behandeling, 5 dat ook zouden hebben gehad zonder behandeling. De effecten uit de trials worden kleiner over de tijd (laatste 40 jaar) omdat de actieve behandeling vroeger werd vergeleken met de gebruikelijke verwaarlozing (’treatment as usual’, heet dat) en nu met actieve behandeling zoals in FACT. De vergelijking met verwaarlozing is oneerlijk, want als mensen beter worden op de behandeling kan dat zijn omdat ze niet meer verwaarloosd worden, eerder dan dat de behandeling zelf iets uithaalt.
Wat dit betekent is dat (i) het altijd de moeite waard is om de behandeling te proberen, (ii) maar dat we niet al te verbaasd moeten zijn als blijkt dat de behandeling bij sommige mensen weinig uithaalt of zelfs mensen slechter kan maken. Het is (iii) vooral blijven zoeken naar een behandeling die bij de unieke persoon het beste lijkt te werken – dit is een kwestie van trial and error. Sommige mensen reageren alleen op medicatie A en niet B, en bij andere is dat andersom. Dit valt niet te voorspellen. Voor psychotherapie geldt hetzelfde….Ook (iv) de dosis van een medicament kan heel belangrijk zijn en hier wordt in de praktijk te weinig op gestuurd….
Hoop dat het zo wat helderder is!
Greetz Jim
Beantwoord door: Jim van Os op 15 juli 2017
