Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Beste meneer Van Os,
Ik heb een heel ongebruikelijke vraag, maar ben wel heel serieus.
Mijn psycholoog adviseert mij om na de traumabehandeling een lolly te eten. Ze zegt dat het wetenschappelijk bewezen is dat het helpt. Ik weet alleen niet meer waarvoor. Ik doe het braaf iedere keer maar weet eigenlijk niet waarom.
Heb je hier weleens van gehoord, of vind je het klinkklare onzin?
Alvast hartelijk dank voor het antwoord.
Hey P.,
Dank voor je bijzondere vraag!
Een lolly na de therapie klinkt misschien een beetje apart maar er zit waarschijnlijk een goede reden achter dat advies.
Je hebt misschien weleens gehoord van het concept van “gronden” of “aarden”. Na een intensieve traumabehandeling, zoals EMDR of andere diepgaande therapieën, kan je brein een beetje in de war zijn. Het kan voelen alsof je nog met één been in die oude emotionele achtbaan zit. Een lolly – of iets anders wat je zintuigen prikkelt, zoals iets zoets of iets kouds – kan je helpen om weer in het hier-en-nu te komen. Het zuigen op een lolly is een vrij simpele manier om je zenuwstelsel een signaal te geven dat het mag ontspannen. Het lijkt misschien banaal, maar zulke kleine handelingen kunnen verrassend effectief zijn.
Waarom een lolly? Nou, er is iets met zoete smaken dat kalmerend werkt op ons systeem. Denk maar aan hoe baby’s vroeger een speen kregen met een druppeltje suikerwater om rustig te worden. Het is ook niet helemaal “uit de lucht gegrepen” dat dingen als kauwen of zuigen helpen om je hersenen weer in een soort rusttoestand te brengen. Wetenschappelijke studies noemen dit soms “orale stimulatie”, en het heeft te maken met hoe onze hersenen en ons zenuwstelsel werken. Een lolly is dus eigenlijk een klein hulpmiddel om je systeem te resetten na de heftigheid van therapie.
Het is ook geen wet van Meden en Perzen dat het een lolly moet zijn. Als je liever een ander soort “gronden” probeert, kun je bijvoorbeeld kijken naar iets kouds (zoals een ijsblokje vasthouden), iets zachts voelen (een stressbal knijpen), of iets warms drinken. Het doel is om je lichaam te helpen signaleren dat de storm is gaan liggen.
Dus nee, klinkklare onzin is het zeker niet. Maar voel je vrij om hierover met je psycholoog te praten en samen te kijken of dit werkt voor jou – of misschien iets anders beter past. Het belangrijkste is dat jij je op je gemak voelt met wat je doet.
Hope this helps, en blijf vooral goed luisteren naar wat voor jou werkt!
Groet,
Jim
