Veel gezochte termen

De PsychoseNet Kennisbank

Beantwoord door

Auteur

expert avatar

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Wat kun je doen voor iemand die psychotisch is?

Vraag

Hallo,

Wat kun je op afstand (ik ben niet mobiel) doen voor iemand die psychotisch is maar dat zelf niet ziet?

Er is al melding gedaan bij de politie, die blijkbaar niks kan doen. De huisarts heeft alleen slaapmiddelen gegeven maar die hebben geen effect. Hij heeft nauwelijks contact met mensen.

Ik realiseer me dat de informatie beperkt is, maar heeft u toch tips?

Hartelijk dank.

Antwoord

Beste N.,

Dank voor je vraag! Wat je omschrijft klinkt echt intens, zowel voor jou als voor de persoon waar het om gaat. Het is duidelijk dat je betrokken bent en je zorgen maakt, en dat is ontzettend waardevol in zo’n situatie.

Een eerste stap kan zijn om verbinding te blijven zoeken. Probeer een luisterend oor te bieden zonder te oordelen of dingen te willen fixen – dat kan vertrouwen opbouwen. Soms werkt het beter om iemand ruimte te geven om hun eigen verhaal te doen, zonder meteen tegenargumenten te geven. De LEAP-methode, zoals dat in de methode van Xavier Amador wordt uitgelegd, kan hier handig zijn. Dit gaat over luisteren, empathie tonen, en samenwerken, zelfs als je het niet met iemand eens bent.

Wat betreft de huisarts: het kan helpen om die een wat completer beeld te geven van de situatie. Misschien kun je, als je toestemming hebt van de persoon, een briefje sturen of bellen. Huisartsen krijgen soms een beperkt beeld voorgeschoteld, zeker als iemand aangeeft dat hij het wel redt. Als je niet mobiel bent, kun je misschien ook via een zorgverlener in jouw netwerk een soort signaleringsfunctie vervullen. De huisarts kan misschien vanwege privacy niet actief met je spreken, maar hij/zij mag wel schriftelijke informatie ontvangen en lezen over iemand.

Wat betreft de slaapmedicatie: als dat niet werkt, kan het zijn dat er een mismatch is tussen de aanpak en wat er nodig is. Slaaptekort verergert psychotische klachten vaak, maar de oplossing ligt niet altijd in een pil. Soms helpt een meer gestructureerde aanpak, zoals proberen een vast ritme op te bouwen, ontspanningstechnieken (ja, die zijn lastig als je midden in de chaos zit, maar zelfs een begin kan al helpen), of lichaamsgerichte therapieën zoals yoga of ademhalingsoefeningen.

En tot slot: als je merkt dat de situatie escaleert en er echt sprake is van gevaar, dan kun je altijd het Meldpunt Zorgwekkend Gedrag inschakelen. Zij kunnen helpen om de situatie in kaart te brengen en actie te ondernemen als dat nodig is.

Je inzet is echt bewonderenswaardig, en ik hoop dat je hiermee wat handvatten hebt om verder te komen. Blijf in elk geval ook goed voor jezelf zorgen, want deze situatie kan ook zwaar op jou drukken.

Hope this helps en kijk vooral bij de informatie hieronder, want er is nog veel meer over te zeggen, kijken en lezen.

Greetz Jim

NB Bespreek verandering van medicatie altijd eerst met je voorschrijvende arts, ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van mijn adviezen. Bedenk je dat mijn adviezen altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Ik heb je immers niet persoonlijk onderzocht.

EMPOWER JEZELF MET BETERE KENNIS DAN DE TRADITIONELE GGZ VIA DEZE LAAGDREMPELIGE BRONNEN:

  • Wil je met iemand chatten? Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
  • Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet? Kijk hier voor informatie.
  • Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
  • Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen? Kijk dan naar ons WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN, gemaakt door het UMC Utrecht en het User Research Centre, over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deze webinar is te zien op YouTube in twee delen: Deel 1 en Deel 2. In dit webinar wordt uitleg gegeven over afbouwen van psychiatrische medicaties. Deel 1 is vooral voor afbouwers; deel 2 vooral voor voorschrijvers. Beide delen duren ongeveer 40 minuten. Er is een inhoudsopgave die kan worden gebruikt om snel bepaalde delen van de uitleg te vinden of terug te kijken. Om de inhoudsopgave te zien moet het webinar vanuit YouTube worden bekeken en moet de beschrijving die YouTube geeft worden uitgeklapt. Met behulp van de instellingen in YouTube kan het webinar ook met (automatisch gegenereerde) ondertiteling worden bekeken.
  • Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan mijn mini-college.
  • Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan mijn mini-college hierover.
  • Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is “in je hoofd”, wat is het dan wel? Als je dat wil weten, kijk dan mijn mini-college: WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan?
  • Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
  • Wil je een gratis advies op maat om AF TE BOUWEN MET EEN TAPERINGSTRIP? Maak gebruik van de mogelijkheid om een advies te vragen bij de Regenboog Apotheek over hoe je af moet bouwen. Je krijgt dan via de mail een adviesformulier dat de huisarts alleen maar hoeft te ondertekenen voor de aanvraag van een taperingstrip conform het advies. Dit is reuzehandig want huisartsen vinden het vaak heel ingewikkeld om een taperingstrip voor te schrijven.
  • Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik hiertoe de KNMP-rekenhulp.
  • Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
  • Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
  • Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van persoonlijk herstel? Kijk dan onze animatie hierover als een introductie.
  • Ben je op zoek naar de JUISTE HULP? Kijk dan op de sociale kaart op PsychoseNet (MIND ATLAS).
  • Ben je op zoek naar LOTGENOTENCONTACT BIJ MEDICATIEAFBOUW? Ga dan naar de Vereniging Afbouwmedicatie.
  • Ben je op zoek naar traumawebsites, kijk dan op traumanet of stichting trauma en dissociatie.
Beantwoord door: Jim van Os op 7 december 2024

Gerelateerd

Meer over

LEAP
Naasten
Psychosegevoeligheid

Lees ook