Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Beste Jim,
Is het correct dat elke arts in Nederland wilsonbekwaamheid of verminderde wilsbekwaamheid moeten kunnen zien? Bijvoorbeeld bij psychiatrische stoornissen of dementie?
Ik heb begrepen dat er in het buitenland speciale teams hiervoor zijn.
Bepaalt de schriftelijk gemachtigde bij wilsonbekwaamheid altijd wat er gaat gebeuren?
Vriendelijke groet,
Y.
Hey Y.,
Elke arts in Nederland zou inderdaad in staat moeten zijn om wilsonbekwaamheid of verminderde wilsbekwaamheid te kunnen herkennen, bijvoorbeeld bij mensen met psychiatrische problemen, dementie of andere aandoeningen. Maar het is niet altijd eenvoudig. En speciale teams maken dat niet beter.
De KNMG (Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst) heeft criteria opgesteld om artsen te helpen bij het beoordelen van wilsbekwaamheid. Deze criteria omvatten onder andere dat de patiënt:
De mate waarin een arts dit kan inschatten, hangt af van verschillende factoren, zoals de ervaring van de arts, de complexiteit van de situatie en de duidelijkheid van de symptomen. Er zijn gevallen waarin het duidelijk is dat iemand niet in staat is om weloverwogen beslissingen te nemen, maar er zijn ook situaties waarin dit veel lastiger te beoordelen is.
Er zijn misschien landen (hoewel ik ze niet ken) waar heel soms speciale teams zijn die zich richten op het beoordelen van wilsonbekwaamheid bij kwesties van leven en dood, maar in Nederland wordt dit vaak gedaan door de behandelende arts, soms in samenwerking met andere specialisten, zoals een psychiater of een geriater.
Wat betreft de beslissingen bij wilsonbekwaamheid: als iemand schriftelijk heeft vastgelegd wat er moet gebeuren, bijvoorbeeld via een levenstestament of een andere schriftelijke wilsverklaring, dan wordt dat in principe gevolgd. Dit document moet duidelijk en juridisch correct zijn opgesteld.
Het is een complex gebied en het beoordelen van wilsonbekwaamheid is niet altijd zwart-wit. Het vereist zorgvuldige overweging en soms de input van meerdere professionals om tot een juiste beslissing te komen.
Hope this helps,
Greetz Jim
