Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Mijn zoon heeft vier jaar geleden zijn eerste psychose gehad en daarna nog twee keer.
Hij heeft vorig jaar gevraagd of hij bij mij in huis mocht wonen. Hij zei daarbij dat hij binnen drie maanden weer weg zou zijn. Als ik hem nu vraag naar zijn vorderingen op woongebied raakt hij geïrriteerd.
Wat kan ik van hem vragen? Ik vind dat hij veel vermijdt.
Hey A.,
Dank voor je vraag! Ik snap dat het best lastig kan zijn om de juiste balans te vinden tussen steun bieden en ruimte geven. Wat kan helpen, is het herstelproces van je zoon vanuit verschillende hoeken te benaderen. Het betrekken van ervaringsdeskundigen (mensen die zelf psychosegevoelig zijn geweest) kan bijvoorbeeld heel waardevol zijn. Peer-support kan een veilige omgeving bieden waarin hij zich minder alleen voelt met zijn ervaringen. Herstelacademies zijn plekken waar mensen in hun eigen tempo vaardigheden kunnen leren, zoals omgaan met psychische kwetsbaarheden en het opbouwen van een toekomst.
Daarnaast kun je denken aan rehabilitatieprogramma’s zoals IPS (Individuele Plaatsing en Steun), die gericht zijn op re-integratie in werk of opleiding. Dit soort programma’s kunnen hem helpen om stappen te zetten richting zelfstandigheid, met de ondersteuning die hij nodig heeft. Het is begrijpelijk dat jij hem graag zelfstandig ziet wonen, maar het is ook belangrijk om te realiseren dat dit een proces is dat tijd kost.
Stigma kan hierin ook een grote rol spelen. Soms kan hij de indruk hebben dat hij door zijn psychose anders wordt behandeld of gezien. Het vermijden waar je het over hebt, kan bijvoorbeeld een manier zijn om de confrontatie met dat stigma uit de weg te gaan. Ervaringsdeskundigen kunnen hierin een grote rol spelen door te laten zien dat herstel mogelijk is, maar ook door de valkuilen van stigmatisering te bespreken.
Medicatie speelt natuurlijk ook een rol. Het is belangrijk dat hij met zijn behandelaar blijft praten over de juiste balans en minimale effectieve dosis (MED). Overmatig gebruik kan leiden tot bijwerkingen die hem afremmen, terwijl te weinig hem kwetsbaarder maakt voor nieuwe psychoses.
Het belangrijkste is misschien wel om de dialoog open te houden zonder druk te zetten. Laat hem weten dat je er voor hem bent, maar dat je ook begrijpt dat hij zijn eigen tempo heeft. Voor jezelf kan het ook goed zijn om lotgenotencontact te zoeken, zodat je jouw ervaringen kan delen met andere ouders die in dezelfde situatie zitten.
Hope this helps! En kijk vooral naar de info hieronder voor meer inzichten.
Greetz Jim
EMPOWER JEZELF MET BETERE KENNIS DAN DE TRADITIONELE GGZ VIA DEZE LAAGDREMPELIGE BRONNEN:
