Veel gezochte termen

Psychosenet blog

Ben jij partner van iemand met psychosegevoeligheid?

Blog voor PsychoseNet

Als je partner-van bent , dan ligt er extra last op je schouders en dat gaat aantikken. Waar, hoe, wanneer en bij wie kun je dat compenseren? Sta jij jezelf dat ook toe of ben je te druk?

Dan loop je het risico dat je gaat lijden aan het WILBO syndroom

WILBO vat samen waar partners van psychotische mensen last van hebben en staat voor: Wanhoop, Isolatie, Loyaliteitsconflict, Belangentegenstelling en Overbelasting. Misschien herken jij – als partner van – ze allemaal, misschien deels. Als jijzelf degene bent met psychosegevoeligheid, herken je dit misschien bij jouw partner. Misschien voel je je daar schuldig over.

Het WILBO syndroom roept tegenstrijdige gedachten en gevoelens op. Je vindt het moeilijk om erover te praten met je kwetsbare partner of met je familie, kinderen, vrienden of collega’s. Je partner en jullie relatie komen in een ander daglicht te staan. De kwetsbaarheid komt naar voren. Er zijn momenten van conflict of er is een emotionele kloof. Komt het nog goed?

Ik merkte als psychiater en psychotherapeut dat het WILBO syndroom veel voorkomt

Ik zag het bij partners van mensen met psychische stoornissen en ik zag dat er weinig aandacht voor is en dat ze die zelf ook weinig vragen.

Ik had toen diverse (echt)paren die in mijn eigen praktijk kwamen voor therapie. Vaak was een van beiden depressief en/of angstig. Bij de aanmelding waren er twee problemen: de ene met die klachten, maar daarnaast ook het gezamenlijke relatieprobleem.

De problemen waren vervlochten

Ik begon eerst met ontvlechten. Hoe zit de een in elkaar en hoe de ander? En die vervlechting? Degene die die klachten had kreeg soms antidepressiva. Daarnaast waren er relatiegesprekken, met tussentijds gezamenlijk (t)huiswerk. Ik concentreerde me op de conflict – en communicatiestijl van beiden en de – niet of nauwelijks – uitgesproken wensen en verwachtingen.

Zo ontdekte ik dat praten over het huishouden en het huishoudgeld een prachtige inkijk gaf. Wie beheert het geld, betaalt de rekeningen, bepaalt wat er gekocht wordt? Daarin zitten veel waarden, normen en machtsaspecten. Op andere terreinen kon de balans hetzelfde verdeeld zijn, maar niet altijd. Mensen waren zich dat vaak nauwelijks bewust.

Een conflict kon zinloos worden herhaald

Met stijgende frustratie omdat de achterliggende wensen en verwachtingen van alle twee onderbelicht bleven. Daardoor stond het wederzijdse krediet onder druk. Vooral de verschillen werden uitvergroot, met polarisatie als gevolg. Wat hen ooit bij elkaar bracht, wat ze aan elkaar leuk vonden, dat moest ik er – met enige moeite – uittrekken. Dat gaf beiden vaak een oh, ja-reactie, maar niet altijd en dat bleek vaak een slecht voorteken.

Ik zag waar het misging

Kunnen stilstaan bij, luisteren naar, (durven) uiten van ieders wensen en verwachtingen. Niet meteen reageren, maar even laten bezinken. Gaan snappen waarom het conflict er is en waarom het zich herhaalt. Als dát lukte, dán was kogel door de kerk. De meeste communicatie tussen mensen gaat onbewust. ‘Communicatie over de communicatie’ is essentieel: metacommunicatie. Dat wordt vaak verwaarloosd.

Ik ontwikkelde de LLOVERS methode voor de partners van iemand met een psychische kwetsbaarheid:

Het LEUK houden voor jezelf, als partner-van, is essentieel. Anders wordt het ‘uithouden’ in plaats van ‘volhouden’. Gun jezelf om zelf dingen te doen die jou ontspannen en plezier geven.

LEER door informatie bij de hulpverlener van je kwetsbare partner. Bezoek websites van patiënten- of familieverenigingen. Zo krijg je kennis, begrip en tips. Kennis voorkomt dat je verkeerde dingen doet. Je kwetsbare partner wordt niet beter van overbezorgde, betuttelende, pessimistische, kritische of verwijtende teksten of een ontkennende houding. Integendeel.

ORGANISEER jullie dagelijks leven, of beter; reorganiseer. Als je partner psychotisch is dan gaan zaken langzamer en minder. Sommige dingen moeten ‘gewoon’ doorgaan. Stel prioriteiten.

VERDEEL de taken in en om huis. Dit is de praktische uitvoering van het (re)organiseren. Verdeel taken zo nodig tussen mensen in huis en mensen daarbuiten. Vraag hulp! Vaak ben je met praktische zaken geholpen. Vraag van niemand teveel!

ERKEN de toestand. Dat is voor beiden ongelijk maar wel overlappend. Het raakt je en daar kun je (onmachtig) onder gaan lijden. Pas als je het erkent, zal je ook gepaste actie willen nemen. Het gaat om eerlijk zijn. Misschien pijnlijk, maar wel het beste.

Het RITME in jullie leven aanpassen is nodig, omdat je aangedane partner door de psychose minder bereikbaar en belastbaar is. Het vertrouwde ritme loopt vast en een nieuw moet gevonden worden.

STEUN voor jou en jullie is het sluitstuk van herstel uit de psychose. Er staat niet: zelfredzaam zijn is alles zelf of alleen moeten doen!


Stef Linsen is psychotherapeut, psychiater en auteur van de boeken Help, mijn partner heeft een depressie! en Help, mijn partner heeft een psychose!

Lees ook:

photo credit: 11 via photopin (license)

Reacties

12 reacties op “Ben jij partner van iemand met psychosegevoeligheid?”

  1. Herwin

    Kort geleden een mail gestuurd voor hulp voor mijn vrouw en mij! Ik heb soms last van een bipolare stoornis, maar bij het GGZ is geen gerichte hulp voor partners. Toen ik zelfs over de titel van het boek van Stef begon wist mijn spv’er mij te vertellen dat hij het niet kende!! En dit terwijl Stef een tijd daarvoor aanwezig was tijdens een inloop van “het psychose cafe”!! En dan vragen ze nog voor dat je 30 min om zijn of ze nog ergens mee kunnen helpen!! NEE, niet MIJ maar wel mijn vrouw want die trekt het niet meer!!! Het GGZ is een fars als je mij vraagt! Intussen wil mijn vrouw scheiden omdat ze het niet meer kan opbrengen!! En bedankt GGZ!!! We zijn nu als laatste strohalm bij de LEV groep beland op GVD nog geen 100mtr van ons huis in het wijkgebouw!! Ik met mijn bipolare stoornis zou een betere hulpverlener zijn dan de spv’er bij het GGZ, (dit is trouwens mijn 3e) de andere 2 vielen bijna in slaap als ik aan het vertellen was!! Gelukkig heb ik mijn zelfvertrouwen en bestaansrecht weer terug maar ook de liefde voor “mezelf” omdat ik het waard ben en gehoord wil worden!!! Hopelijk reageerd hier een goeie therapeut op die bekend is met het werk van Stef Linsen of Jim v. Os!! Ik ben nu een traject in gegaan als ervaringsdeskunige en zal lotgenoten van uit deze visie ook benaderen! Ik hoop dat als mijn vrouw de scheiding toch wil doorzetten, ik kan zeggen we hebben echt alles geprobeerd, maar we laten elkaar uit liefde voor elkaar los!!!

  2. stef linsen

    Goed nieuws! De voorverkoop van Het boek ‘Help mijn partner heeft een psychose!’ start 23 maart
    via mijn nieuwe website. De booktrailer video verschijnt eerder, waarin ik vertel over de inhoud.

  3. Emma

    Super fijn bericht. Dankjewel.

  4. hilde

    In 1994 ,na eerste psychose hebben mijn partner en ik 7 jaar samengeleefd als gescheiden ouders. Onze dochter konden we daardoor beiden verzorgen.Toen ze 10 jaar was gingen we apart wonen en dat was erg zwaar maar tevens een enorme opluchting voor mijn ex.Hij kon zijn leven vrij en opnieuw zin geven.Op dat moment was de uitdaging en plicht voor mezelf de weg naar herstel onafhankelijk en zelfstandig verder te zetten.Vanuit co -ouderschap en vriendschappelijke betrokkenheid zocht ik langzaam ,met veel ups en downs opnieuw aansluiting met mijn mogelijkheden. Mijn beperking ,mezelf leren aanvaarden was essentieel.Mijn ex bouwde een nieuw leven op met zijn huidige partner.Ik voel nog steeds,ondanks de trage vooruitgang tijdens de voorbije jaren angst om mij opnieuw te kunnen binden.Het allergrootste probleem is vooral van praktische aard.Single zijnde is de greep op mijn leven minder complex.Je hoeft geen multitasking talent te hebben en je legt geen beperking op aan een partner doordat je tempo zo traag is of door je cognitieve problemen.Heel spijtig want het gemis en verlangen naar een partner blijft wel bestaan.

  5. Frank Mukasa

    En als je dan zelf, niet onder deze naam overigens, bij een ggz instelling werkt als arts is het nog iets ingewikkelder. Gelukkig zijn de collega’s die ervan weten erg begripvol. Soms is het lastig als je bij een crisis huisbezoek een erg herkenbare situatie tegenkomt. Een wanhopige en uitgeputte partner bijvoorbeeld.

  6. stef linsen

    Dank voor de reacties. Dat is wat ik wil, praktische hand vaten bieden, niet alleen theoretische verhalen.

    1. Maryanne Bosch

      Stef Na 30 jaar nog getrouwd met een bipolar kampiOEN…Gekker is bijna niet voor te stellen zo wil een film…Uhm series is meer waarschijnlijk maken…maar hoop dat Mel Gibson wel van de drank af is om te helpen de echte Mad MAX ..ie vorm te geven. Mel heeft bijna elke rol gespeeld wat ik in de echt met mijn man mee heb gemaakt…incluis de kilt en dances with wolves…hum Mijn man is echt bloed broeder van de Irokees verbond Canada Was bij de student opstand bij de huis van Soeharto om de nederlandse Susan Klein te bevrijden Maar eerste was op weg naar de Vreemdeling Legioen!!! Verliefdheden? Wacht maar tot jij vrouw erbij komt:-) LOL 😉 In Marroko kikkers redden Wil jij de leger gek maken? Stuur CH op ze af…Ze zijn hem nooit meer vergeten in de hel van Zuid laren De rest ging naar Libanon op vredes-missie;-) Praktische handvaten in overvloed alleen praat sneller en meer doelgericht als typen ..zo laat me weten als jij wilt weten” Hoe een Australische buidelmuis en een Amsterdamse riool rat op zoek gaan naar de erwt van verstand en vinden de parel van wi(j)sheid;-)”Is wel mijn titel jongens…alleen toen ik het eerst bedacht…dacht ik een wereldreisboek voor kinderen te maken..Nu begint die titel heel anders betekenis te krijgen:-) Wie heeft zin om mee te schijven? Bijna iedereen kent Charly al ..daarom;-)..Alleen Charly niet;-))

  7. Jim van Os

    Dank Stef, goed om eens systematisch uit te leggen op een manier waar mensen wat mee kunnen!

  8. lerrie

    ik heb schizofrenie en geen partner, maar ik ga dit wel onthouden, voor als ik een partner vind:). Kan van pas komen!

  9. nikkie

    Wauw, dit slaat de spijker op zn kop. Dank u wel

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *