Veel gezochte termen

Psychosenet blog

De dood en euthanasie – Een waardevolle reflectie

Reflectie zelfmoord

Max beschrijft in zijn blog hoe hij geïnspireerd raakt na het lezen van een boek van Piedad Bonnet. Max gaat op zoek naar antwoorden over de dood en over vrijwillige euthanasie.

Levendige geluiden om me heen, het gejoel van kinderen en wat een pret. Met intelligente (helaas niet waterbestendige) oordoppen in, kan ik gewoon een dag in een subtropisch zwembad met ze zijn.

Gezellig en leuk! Buiten is het koud en kil, het verschil met de warmte binnen is 25 graden Celsius. Intussen lees ik het boekje ‘Wat geen naam heeft’.

Piedad Bonnettis is een bekende, Colombiaanse schrijfster en schreef het boekje ‘Wat geen naam heeft’. In het boekje beschrijft zij overzichtelijk de psychosegevoeligheid en zelfdoding van haar zoon.

Ook belicht ze wie hij was, zijn talent, over het moederschap en de rouw die het verlies meebrengt. Mooi beschrijft ze dat er voor haar een breder beeld verschijnt in de verte vanuit herinneringen van anderen.

Ze gaat op zoek naar hem in wat hij achterliet. Wat me opvalt is dat Piedad stelt een bepaalde levensopvatting te hebben en de dood niet te zien als een hoogtepunt en een overgang naar een andere plek. Het roept bij mij een existentiële vraag op:

Welke mensen zien de dood op zichzelf écht als hoogtepunt van hun leven? Deze vraag bleef bij mij hangen

’s Avonds kwamen we thuis en keek ik nog even op PsychoseNet. Ik zag in de blog een briefwisseling tussen Rokus Loopik en Peter Dierinck over het leven van Aurelia Brouwers. In de uitzending van RTL Late Night blikte men terug op haar euthanasie, waarbij ze haar mochten filmen.  Ze volgden de laatste weken van haar leven.

RTL-presentator Humberto Tan had Aurelia gevraagd: “Kan je voor mij de mooiste dag van je leven omschrijven?” Het was lang stil gebleven en ze antwoordde: “Ja, de dag dat ik besloot om te gaan en het werd ingewilligd. Dat is de mooiste dag van mijn leven.” Plots kreeg ik mijn antwoord.

Aurelia vroeg niet om een oordeel, maar om respect. Respect wordt in deze context vaak in één zin genoemd met medeleven. Medeleven tonen zou op termijn lastig worden. Maar, mede gezien haar nog altijd levende oproep, onmogelijk?

Euthanasie betekent ‘Goede dood’. Op hun eigen verzoek beëindigen van het leven van patiënten die ondraaglijk en uitzichtloos lijden

Na het zien van het TV-verslag, wat blogs en veel tweets bekruipt me als (christelijke) toeschouwer een tegennatuurlijk gevoel van volledige, waardige erkenning. Zij wilde het. In gevecht om te leven kon ze haar strijd niet winnen en maakte het tot waardevolle missie taboe te doorbreken. Respect.

Ondanks dat euthanasie als mogelijkheid in vraag stellen voor velen te ideologisch klinkt, merk ik bij iedereen (inclusief mijzelf) toch een bepaalde vertwijfeling als het over euthanasie gaat.

Waarom? De geïnterviewde psychiater Menno Oosterhoff leek er wel enige moeite mee te hebben dat de behandelaar had aangegeven: ‘Je hebt een terminale ziel’.

Hulpverlener Peter zegt in zijn brief aan Rokus dat de vraag of euthanasie toegepast kan worden geen redelijke is, maar dat hulpverlening wel meer humaan kan worden om het aantal aanvragen voor euthanasie naar beneden te brengen, goede hoop doet leven!

Kan de samenleving het aan om mensen met een psychische kwetsbaarheid zichzelf te laten doden?

Wat betekent: Als al het mogelijke is gedaan? Wanneer is dat? Hoe groot mogen de aantallen zijn?

Zij die zich betrokken weten voeren vaak hun slag om de vrijheid opnieuw; bedenken hoe de ander vanuit de gelukzalige jaren van de kindertijd naar deze volwassen toestand is gekomen.

Vraag blijft: Hoe kan het medeleven menselijker in de hulpverlening? Is er geen noodzaak van een betrokkene, en dan niet vanuit het ouderlijk huis, die dagelijks blijft spiegelen? Kijk eens het persoonlijke verhaal van psychiater Detlef Petry ‘Uitbehandeld, maar niet opgegeven‘.

De dood. Daniel, de zoon van Piedad rende op een onbewaakt ogenblik een hoog dak af. Kon niet wachten op een existentiële spiegeling door onderweg zijnde hulp. Hij zag geen andere weg.

Dat roept bij mij herkenning op, zonder de dagelijkse spiegeling van mijn vrouw had ik het er ook slecht afgebracht. Vanuit mijn ervaring heb ik eerder lange tijd over het er zijn én het nut nagedacht. Een herhaald, vreemdsoortig gevoel van aanvaarding. Want het zijn toch mensenlevens?

Geduld, oprechte aandacht en waardering is toch nodig waarbij ik ik mag zijn en jij jij? Met de benodigde medicatie mijzelf begrijpen was vaak moeilijk. Direct afbouwen ging ook niet, gevaarlijk!

Procesbewaking is nodig; dagelijkse spiegeling als noodzaak! Minder verward, in werelden waarin mentale nood naar boven is gekomen. Deze zorg redt levens. Zonder langdurige hulp had ik vandaag geen zwembad gezien en deze blog had ons niet verbonden.

Laat het thema euthanasie geen strijd geven. Voor- of tegenstanders oproepen redt geen levens

Tja, in hoeverre laat de GGZ iets zwemmen? Mensen verbindende tools en de juiste verbinding geven, zoals de ‘Crisiskalender’ en elke dag iemand zien. Medeleven en juist de dagelijkse spiegeling en reflectie helpt!  Bakken emoties heb ik eruit geschreven. Nu voel ik de pijn van loslaten.


Max Oranje (pseudoniem) schreef eerder voor PsychoseNet. Zoals zijn FB aangeeft: ‘Ik balanceer hoopvol én verbind me realistisch.’ Stapje voor stapje zou hij deel willen uitmaken van een laagdrempelige buitenbeweging waarbij psychisch kwetsbare mensen deze spiegel voor elkaar kunnen vormen.

Meer informatie:

Reacties

2 reacties op “De dood en euthanasie – Een waardevolle reflectie”

  1. Max Oranje

    Bedankt Rik voor je mooie reactie. Een verhaal heeft voor iedereen een andere kleur, en zeker in een periode waarin ‘er zijn’ op de achtergrond raakt is het lastig kleur bekennen. Dat herken ik. Als je spreekt over vasthouden aan het leven is eigen regie toch niet maakbaar? Vrijheid komt in mijn opinie in een gezamenlijk én verbonden gevoel van urgentie in het gezamenlijk verlangen of besef van het probleem. Delen is helen; een gevoel van ‘er zijn’ in gelijkwaardige afhankelijkheid.
    De bewondering die je beschrijft deel ik. De optie om zelf het leven te beëindigen is er echter mijn inziens slechts, doordat we niet willen of kunnen leven met diepgaande gebrokenheid. Het gevoel van omringing die Aurelia Brouwers heeft beschreven in de laatste maand op haar blog raakt mij hierin diep. Op dat vlak ‘resultaat behalen’ op individueel niveau vergt openheid, veiligheid, snelheid en inhoudelijkheid over het onderwerp. Daar gaan we mank. Ik ben voorstander van de presentiebenadering en het omzien naar elkaar, en zie het niet alleen als verantwoording van ‘professioneel betrokkenen’ maar een ieder in de samenleving. Te beginnen bij mijzelf.

  2. Rik Verweijen

    Mooi verhaal Max.
    Ik heb ook veel over de dood gepeinsd, zeker in tijden dat ik er gevoelsmatig dichtbij verkeerde. Ik besef me dat ik het leven niet zie als iets waar ten alle tijde aan vast moet worden gehouden. Persoonlijk ben ik voor de mogelijkheid tot overwogen levensbeëindiging. Ik zie de mens graag de vrijheid hebben om zelf zijn leven vorm te geven, ook als dit een einde betekent. Eigen regie over het leven en over de dood.
    Maar goed, dat is mijn visie.
    Daarnaast heb ik bewondering voor hen die hard werken om ‘de aantallen’ zo laag mogelijk te houden. Want dat de optie tot levensbeëindiging er is, wil inderdaad niet zeggen dat er geen werk te verzetten is. Er zal op verschillende niveau’s uitgevoerd, maar ook bezind moeten worden; aan de kant van de GGz, levenseindeklinieken, publieke opinie, en niet het minst de individu.
    Ik sluit me dan ook aan bij je oproep om elkaar niet te bestrijden in deze kwestie.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *