Stigma, wat is het? Daar wil ik graag over praten en ik wil er ook graag iets aan doen. Dus schrijf ik dit blog over het plakken van labels.
Eerst zal ik me even voorstellen. Ik ben Marco, 39 jaar oud en woon samen met mijn vrouw en twee kinderen. Je zou kunnen zeggen dat ik een ‘huisje-boompje-beestje’-leven leid, maar voordat ik zover was, was ik zo’n 30 jaar lang cliënt in de ggz. Laat me daar kort wat over vertellen.
Het begon al voor mijn geboorte
Mijn moeder heeft in haar leven ook haar eigen strijd moeten voeren en vond niet de juiste hulp en beide ouders waren alcoholisten. Hoe ze dat zijn geworden weet ik niet, maar voor mijn gevoel stond ik dus al 2-0 achter in het leven. Mijn kwetsbaarheden begonnen op te spelen toen ik 5 jaar oud was. Ik wilde toen al een einde aan mijn leven maken. Zo belandde ik in de wereld van de ggz. Naar een kind werd in die tijd niet echt geluisterd, wat het alleen maar erger maakte. Ook werd er vermoed dat mijn moeder aan het syndroom van Münchhausen by proxy leed, waardoor ik altijd iets mankeerde en speciaal was. Ik kreeg dus verschillende labels opgeplakt en ik stond er alleen voor.
Na jaren van strijd, medicatie en behandelingen gaat het nu goed met mij. Ik ben zelfs begonnen aan de opleiding sociaal begeleider met ervaringsdeskundigheid aan het ROC in Nieuwegein. Dit ben ik gaan doen omdat ik graag mensen met kwetsbaarheden wil helpen met respect, oordeelloosheid en gelijkwaardigheid.
Het plakken van labels
Ik zal kort uitleggen wat een stigma is: een stigma is een negatief label of stereotype dat aan een persoon wordt toegekend op basis van bepaalde kenmerken, zoals hun uiterlijk, afkomst, seksuele voorkeur of in het geval van mentale gezondheid, het hebben van psychische problemen. Het kan leiden tot discriminatie, uitsluiting, vooroordelen en stereotypering, wat een negatieve impact kan hebben op het individu of de groep die het stigma ervaart. Het is belangrijk om stigmata te bestrijden en te voorkomen, zodat mensen kunnen worden behandeld met respect, waardigheid en gelijkheid.
Ik wil graag wat aan bestaande stigmata veranderen, omdat ik er veel mee te maken heb gehad in mijn dagelijkse leven en nog steeds mee te maken krijg. Hoewel ik er nu beter mee kan omgaan, blijft het lastig. Een stigma kan het leven van iemand drastisch veranderen, ongeacht wat voor stigma het is. Er zijn verschillende vormen van stigma, waaronder stigma rondom psychische kwetsbaarheid, seksuele voorkeur, afkomst en geloof.
Wat voor mij de grootste impact had
wat betreft stigma in mijn omgeving, was dat ik jarenlang dacht dat ik het syndroom van Down had. En dat mijn moeder mijn hele omgeving had gemanipuleerd om mij te behandelen alsof er niets aan de hand was. Dit kwam doordat er altijd werd gezegd dat ik speciaal was, niet kon leren en dat ik door mijn labels niet goed kon functioneren in de maatschappij. Ze gingen zelfs zo ver dat ik een dag moest meekijken op een school voor kinderen met Down. Dit heeft me gebroken en het heeft jaren geduurd voordat ik inzag dat ik wèl kon meedoen in de maatschappij, dat ik wel een volwaardig mens kan zijn en dat ik niet mijn labels ben, maar gewoon mezelf.
Daarom vind ik het belangrijk om te laten zien dat, ongeacht je afkomst, geloof, voorkeur, gender en kwetsbaarheden, je vooral een mens bent, niet meer of minder dan de persoon naast je.
Het plakken van labels ontstaat vaak vanuit onbegrip en angst
voor het onbekende, wat begrijpelijk is, omdat iets wat je niet kent best eng kan zijn. Maar het is belangrijk om die angst, oordeel en onbegrip opzij te zetten en je medemens echt te leren kennen. Begin met de vraag “Hoe gaat het met je?” en meen het ook echt. Door oprechte vragen te stellen, kun je jezelf openstellen voor je medemens en elkaar beter leren begrijpen. Dan zal je merken dat wij als mens helemaal niet zo verschillend zijn. En dat we in de basis hetzelfde willen: behandeld worden met respect, gezien worden, gehoord worden en gelukkig zijn.
Marco is 39 jaar oud en woont samen met zijn vrouw en 2 kinderen in Boskoop. Hij is -+ 30 jaar lang cliënt geweest in de GGZ en heeft verschillende diagnoses en medicatie gehad. Nu hij goed in zijn herstel zit is hij de opleiding tot ervaringsdeskundige gaan doen om zo mensen te helpen met zijn ervaringen.
afbeelding creative commons (Piqsels)
Meer lezen over stigma?
Geef een reactie