Vaak wordt gedacht dat het gebruik van drugs een psychose kan veroorzaken. Maar dat is te simpel gesteld. Wél is het zo dat de kans om een psychose te krijgen bij mensen met een psychosegevoeligheid wordt vergroot door het gebruik van drugs, zoals cannabis.
De combinatie van je kwetsbaarheid en drugsgebruik
Een jongen die zijn eerste jointje rookt en daarna psychotisch wordt, had al een aanleg voordat hij die joint opstak. De cannabis kan dus een psychose uitlokken als de kwetsbaarheid hiervoor al aanwezig is. Drugsgebruik is dan de trigger die een psychose in gang zet.
Risicofactoren
Er zijn wel een aantal factoren die een rol spelen en die de kans – in combinatie met drugsgebruik – verhogen:
- Als er psychiatrische ziekten in de familie voorkomen;
- Als je eerder heel heftig reageerde na het blowen;
- Als je al op jonge leeftijd begint met blowen.
Kans op een psychose door drugs
Hoe weet je nou of je aanleg hebt om psychotisch te worden?
Dat weet je pas als je voor het eerst met psychotische verschijnselen te maken krijgt. Als dan blijkt dat je psychosegevoelig bent, kun je dus beter geen drugs meer gebruiken. Als je wel wilt blowen, kies dan alleen milde cannabis met een laag THC-gehalte, niet de sterke nederwiet.
Wat drugs in je hersenen veroorzaakt
Een verhoogde productie van dopamine in de hersenen speelt een belangrijke rol bij psychoses. Cannabis heeft ook invloed op de stof dopamine en zorgt voor een verhoogde afbraak van dopamine in de voorste hersendelen, maar in de diepere hersendelen neemt het juist weer toe.
Hierdoor wordt de kans op psychose verhoogd. Iemand die heel veel drugs gebruikt kan in een tijdelijke psychose raken, een drugspsychose. Het kan bij die ene keer blijven, het kan ook zijn dat er blijvende kwetsbaarheid ontstaat.
Stoppen met blowen om risico op psychose te verkleinen
Alle middelen die inwerken op de geest kun je beter niet plotseling stoppen te gebruiken. Hoewel cannabisgebruik het risico op psychose juist verhoogt, kan plotseling stoppen met cannabis soms ook een psychose uitlokken.
Als je al eens eerder bent gestopt met blowen, kun je nagaan of er toen een psychose optrad die duidelijk gerelateerd was aan stoppen met cannabis. Als dat niet het geval is, dan lijkt het risico op het optreden van een psychose na stoppen met blowen klein.
Verhoogde kans als je jong begint met blowen
Er is steeds meer bewijs dat er een relatie is tussen op jonge leeftijd beginnen met blowen en het ontstaan van psychoses op latere leeftijd. Waarschijnlijk komt dit omdat de hersenen van pubers nog volop in ontwikkeling zijn.
Onderzoekers denken dat THC, de werkzame stof in cannabis, van invloed is op de verschillende hersenfuncties. Het voorste gedeelte is verantwoordelijk voor complexe mentale functies. Als daar door drugsgebruik, definitief iets wordt veranderd, heeft dat onomkeerbare consequenties.
Drugspsychose en alcoholpsychose
Ook andere soorten drugs dan cannabis kunnen een psychose uitlokken wanneer je psychosegevoelige bent:
- Cocaïne prikkelt een deel van de hersenen waardoor je makkelijker schrikt en wanen kunt krijgen;
- XTC kan paniek en achtervolgingswanen uitlokken;
- XTC kan het proces versnellen voor mensen die gevoelig zijn voor depressie of psychose;
- Langdurig gebruik van amfetamine kan leiden tot hallucinaties en paranoia.
- LSD is een bekend ‘tripmiddel’ en het effect kan lijken op een psychose. Het kan ook leiden tot angsten, hallucinaties en ernstige verwardheid;
- Alcohol kan een psychose triggeren als je psychosegevoelig bent.
Samengevat
Alcohol of drugs zijn niet alleen verantwoordelijk voor het krijgen van een psychose. Er spelen altijd andere factoren mee die je kwetsbaar maken. De combinatie van psychosegevoeligheid en een of meerdere triggers, kunnen een psychose veroorzaken.
Om deze reden is het gebruik van alcohol of drugs (ook) risicovol.
Heb je een vraag over drugsgebruik?
Onze PsychoseNet experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur. Gratis en anoniem.
Ken je de boeken van Jim van Os al?
Deze betrouwbare zijn te koop in de webshop van PsychoseNet.
