Veel gezochte termen

Psychosenet blog

Auteur

Huub Hendriks

Huub Hendriks – ervaringsdeskundige, vrijwilliger en voorlichter bij Plusminus.

Ervaringen vanuit de lotgenotenlijn, een trauma… en dan?

Ervaringen vanuit de lotgenotenlijn: Mensen met een trauma slapen vaak slecht en hebben herbelevingen. Ze slikken hier vaak medicatie voor.

Ervaringen vanuit de lotgenotenlijn; Als jarenlange medewerker van de lotgenotenlijn van Plusminus, heb ik heel wat gesprekken gevoerd met cliënten die nog steeds geestelijke hinder van een of meerdere trauma’s ondervinden in hun dagelijks leven.

Dit resulteert dan in gebrek aan nachtrust en herbelevingen, slecht functioneren en grote onzekerheid in hun leven. Velen van hen slikken ook medicatie hiervoor. Omdat ze er niet over durven te praten, zich alleen voelen met hun probleem of op hun behandelplek niet altijd serieus genomen worden, blijven veel cliënten er mee rond lopen.

Een trauma ontstaat vaak als mensen verschrikkelijke dingen moeten doorstaan

Vaak al in hun jeugd. Op een onmenselijke manier komen deze belevingen vervormd in onze menselijk brein binnen en gaan er vaak een eigen leven lijden. Vaak ligt ook onrecht aan de basis van al deze problematiek.

Ik heb mensen gesproken die ten onrechte binnen de  psychiatrie tijdens een opname van iets beschuldigd werden wat ze niet eens gedaan hadden. Ze werden dan dagenlang gesepareerd, vastgemaakt aan polsen en enkels en aan hun lot overgelaten. Alleen de noodzakelijke zorg was dan hun deel. De instelling vroeg voor deze mensen vaak een rechtsmachtiging aan die ook nog werd toegekend.

Vaak gebeurde het dat er niet eens een patiëntenvertrouwenspersoon bij aanwezig was

Of dat deze door de instelling bewust afzijdig werd gehouden. Als je dan als patiënt geen familie hebt of niemand die zich jouw lot aantrekt, dan is het heel erg moeilijk om als mens behandeld te worden. Of om waar dan ook je recht te halen.

Ben je eenmaal terug in de thuissituatie en er ontstaan heftige herbelevingen dan moet je ontzettend stevig in je schoenen staan om er een positieve draai aan te geven. Heel vaak lukt dit niet eens met gespecialiseerde hulp.

Ik heb hulpverleners gehad die mijn problemen wegwuifden, me niet serieus namen of een behandeling niet nodig vonden, terwijl alles in mijn patiëntendossier terug te vinden was. Zelf heb ik ooit een arts van een psychiatrische afdeling voor de klachtencommissie gebracht, omdat hij zich niet aan de afspraken van het opnamegesprek hield. En omdat ik onterecht met geweld gesepareerd werd. Verder waren er zichtbare verwondingen en tijdens de behandeling van de klachtencommissie werd ontkend dat er interventie had plaatsgevonden door de bewaking omdat er te weinig personeel in de avonddienst was. Dit is later bij navraag wel naar voren gekomen en bevestigt. Kortom vier van mijn vijf klachten werden toegekend alleen de vijfde nacht observatie bleef twijfelachtig. In mijn geval hierboven omschreven speelde angst van eerdere opnames met separatie een grote rol waardoor ik de verpleging niet vertrouwde en ook niet direct naar hun opdrachten handelde.

In mijn geval waren separaties meestal het gevolg van psychosen tijdens een opname

Ooit maakte ik het mee dat een arts midden in de nacht vier uur de tijd nam om me zonder dwang een isoleercel in te praten. Deze man begreep wat ik anderhalf jaar eerder op zijn afdeling in een soortgelijke situatie had doorgemaakt. Daarom vind ik het erg belangrijk dat je met alles wat je in de psychiatrie overkomt – en je een negatief lading of je een gevoel van onrecht geeft – op zoek moet gaan naar lotgenoten of hulpverleners die kunnen invoelen wat je doorstaan hebt.

Bedenk dat het heel vaak goed gaat binnen de psychiatrie. Maar de zaken die uit de hand lopen, hebben vaak een langdurige negatieve klank en blijven bij je hangen. Praat daarom gelijk over dingen die fout zijn gegaan, zo voorkom je mogelijk dat je traumatische ervaringen moet doormaken.

Meer lezen?

Heb je een vraag?

Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.

Reacties

13 reacties op “Ervaringen vanuit de lotgenotenlijn, een trauma… en dan?”

  1. ir. Niels van Geem

    Het is bekend dat eenzame opsluiting hersenafwijkingen veroorzaakt, dat medicatie schadelijk is voor de ontwikkeling van hersenen en sociaal gedrag, dat diagnoses in de psychiatrie niet wetenschappelijk onderbouwd zijn. Opname in een psychiatrische ziekenhuis is maatschappelijk normatief, van psychose tot verward, tot onaangepast gedrag. Was je vroeger timide of verlegen, dan ben je nu autistisch. Was je in vroeger een druk ettertje in de klas, nu heb je ADHD en ben je een chaoot zonder remmingen. Psychiatrie is een mind fucking business geworden, met kampbeulen aan de leiding. Het indelen van mensen naar gedrag en genen in absolute hokjes refereert naar de nazies en het KZ-syndroom. Het is je reinste geestelijke verkrachting om iemand met een trauma en een stigma op te zadelen na een vrijheidsberoving en dwangverpleging zonder een strafrechtelijke grond, vast te zetten en dat medische behandeling te noemen. Net als kinderverkrachters zullen psychiaters zich moeten verantwoorden voor hun daden tegen onschuldige “patienten” wiens leven is gemarginaliseerd. Geen diagnose/psychologische crap maar een feitenrelaas aub.

  2. Kees Pijnenburg

    Lieve mensen, wat fijn dat jullie er voor elkaar zijn !

    1. Jeroen Zwaal

      Mensen die er voor mensen zijn… en dan vooral de liefde zien. Dat is toch de wereld die we (weer) hebben te winnen met elkaar? Dank je wel Kees, voor je liefdevolle toevoeging. 🙂

    2. Najib Akkouh

      Wow, herkenbaar.

  3. Esther Matthaei

    Bedankt, Huub dat je het onderwerp gedwongen opname en separeercel ter sprake brengt. Elke beweging binnen de GGZ die verandering wil, zou moeten beseffen dat de verwerking van hun eigen geschiedenis van het vak een belangrijke rol moet gaan spelen in het proces van verandering. Ik hoor wel dat er veranderd moet worden maar hoor vaak niet waarom? Het gaat vaak om het heden en de toekomst. De premisse die gehandhaafd werd: een afgedwongen noodzaak. De zogenaamde ‘marktwerking’ het hoofd willen bieden. (Tja, pas een regering die neoliberalisme omhelst, kon de psychiatrie hun grenzen doen inzien en een in beweging komen afdwingen?) Maar er lijkt een gat te zijn gevallen waarin het verleden volledig lijkt te verdwijnen. Het ontstaan van een taboesfeer lijkt het wel. Het verleden en de daarin gemaakte fouten, de eigen verantwoordelijkheid daarin zien en nemen, betekent ook open te zijn over het verleden. De separeercel verdwijnt, maar met haar ook de verhalen die zo indringend duidelijk kunnen maken waarom zoiets nooit meer als een probaat middel kan en mag worden gezien binnen de psychiatrie.
    Ik zal nu een waargebeurd verhaal vertellen. Niet uit wrok of haat, maar om duidelijk te maken wat een gedwongen opname en een isoleercel zijn: een instrument van ongepaste machtsuitoefening aan een groep mensen die zo kwetsbaar zijn, dat ze zich niet meer daartegen kunnen verweren.
    In een diepe depressie verkerend. A-typisch reagerend op antidepressiva was de aanleiding dat ik gedwongen werd opgenomen.
    Eerste vaststelling: vijandige, onveilige omgeving. En ik was daar waar ik niet wilde zijn. Vanuit het halfbewuste een eerste reactie: vasten om helderheid in mijn hoofd te krijgen. Ze dreigden met sondevoeding. Zo ver zou ik het niet laten komen.
    Maar de eerste gewaarwording die echt pijnlijk binnenkwam bij mij was het volgende: Dagenlang hoorde ik overal waar ik was een schreeuwen en roepen. Iemand bonkte aanhoudend op een, zo leek het, zware deur. Toen, in de woonkamer zittend werd er een vrouw binnengebracht. In geagiteerde toestand, in zich zelf, maar hardop pratend, was ze bezig te ventileren wat in haar omging. Ze was, zo begreep ik, vanuit de isoleercel gebracht, aan het ‘luchten’ in de woonkamer. Want naar buiten mocht ze niet. Halfbewuste scan van mij. Geen gevaar. Ze was zo met zich zelf bezig. Zo opgelucht tussen mensen mogend te verkeren. Haar agitatie riep wel een verpleger op het plan. “Als je nu niet… . Dan ga je ….” Ik keek op. Lichaamshouding, intonatie kwam overeen met de intentie van zijn woorden. Een gerichte dreiging ging van die man uit. Hij zou en kon het waarmaken. Toen zag ik het meest pijnlijke moment van deze opname. In haar reactie ontgleed deze vrouw haar menselijkheid. Ze bedelde en smeekte om nog twintig minuten langer in de woonkamer te mogen blijven. Voordat ze weer werd teruggebracht naar de isoleercel. Haar lichaamshouding, intonatie, woorden, alles was een zo intense smeekbede om nog even niet weer opgesloten te worden. De man nam genoegen met deze houding en keerde terug naar het kantoortje waar hij waarschijnlijk verder ging praten over het voetbalspel van gisteren en de andere dagelijkse beslommeringen van het leven. De man verdween, maar de dreiging bleef in de ruimte hangen. De vrouw verstomd en onrustig bewegend te zien, was zo pijnlijk voor mij. Zelf in een diepe depressie verkerend kon ik alleen maar registreren en mij gekweld de vraag stellen: Wat voor psychisch leed heeft haar ooit hierna toe gebracht en wat voor verschrikkelijks heeft ze dan misdaan, dat ze wekenlang opgesloten werd in een isoleercel?
    Deze gebeurtenis activeerde bij mij mijn laatste energiereserves. In een dictatuur opgegroeid betekent paramilitaire opleidingen te hebben doorlopen. De soldaat in mij stond op. In een onveilige omgeving ga ik extreem denken en handelen. Opperste prioriteit: omgeving verkennen en vlucht voorbereiden. En vluchten kent bij mij twee opties: de Freitod kiezen of in vrijheid leven. Ik verkende beide opties. Ongemerkt en ongezien verkende ik de omgeving, het terrein buiten de afdeling. Wel moest ik om mijn escaperoute niet te verraden op de voordeur van de gesloten afdeling weer naar binnen. Vonden ze wel gek, daar in hun kantoortje zittend, toen een patiënt zonder vrijheden aan de verkeerde kant van de deur stond. Vervolgens knoopte ik uit lakens een strik want de optie Freitod trok aan mij. Helaas was de enige haken die me misschien zou kunnen houden in de woonkamer. Ik werd betrapt. Dat bracht me twee/drie dagen in een isoleercel. Gaf niets. Er komt een volgende mogelijkheid. Ik begreep die vrouw niet, die een cel verderop zat en op de deur bleef bonken en roepen. Ook in een isoleercel heb je opties en meer tijd en rust om je van het leven te beroven. Geduld hebben is belangrijk dan.
    Weer terug op de afdeling was ik gerust. Ik had opties. Nu was het een kwestie van beslissen voor mij geworden. Mijn keus. Mijn verantwoordelijkheid. Een week later werd vastgesteld dat ‘dwang bij deze mevrouw niet werkt.’ . Dat had ik hun, hadden ze het mij dan gevraagd ook kunnen vertellen. Wat zij als drang en dwang aanzagen is voor mij geen uitdaging. De combinatie incompetentie, autoritair in een machtspositie valt voor mij uit ervaring te handelen.
    Pas de open afdeling kon ik na een tijdje ervaren als een veilige omgeving. Daar heb ik dus verpleegsters leren kennen, die met veel intelligentie, medemenselijkheid en ervaring en wijsheid, met woorden en handelingen ageerden, die me verder hielpen.
    En op deze afdeling was dan een psychiater, die me liet begaan en zich kon verbazen. Hij heeft me alleen een keer pijn gedaan, toen hij in ons laatste gesprek vaststelde: Je bent verliefd op mij!? Dat was ik niet. Ik mocht hem wel. Hij was authentiek en kon zich verbazen. Ik zag iets in hem. Toen vroeg hij lichtelijk ontredderd: Een overdrachtsfenomeen dan? Een tegenoverdrachtelijk fenomeen? Juist me zelf moeizaam handhavend in een constructieve afstandshouding, was ik zo pijnlijk geschokt, dat ik zijn vragen alleen nog maar met een hoofdschudden kon beantwoorden. Waarom vaststellen en niet eerst vragen en het antwoord afwachten? Relativerend vanuit de retrospectieve: Hij heeft me wel geholpen. Soms, omdat ik het tegenovergestelde deed van wat hij zei. Maar hij liet me begaan.
    Dus laten we vooral de verhalen vertellen, die mensen op indringende wijze duidelijk maken, dat zo iets als een isoleercel nooit meer mag gebeuren.
    PS: In de opleiding tot spv’er hoort, denk ik, wel Foucault en zijn noties van Macht. Op zijn minst zouden disabilitystudies ingang vinden als een substantieel onderdeel van de opleiding.

  4. Nicolas

    ”Ik heb mensen gesproken die ten onrechte binnen de psychiatrie tijdens een opname van iets beschuldigd werden wat ze niet eens gedaan hadden. Ze werden dan dagenlang gesepareerd, vastgemaakt aan polsen en enkels en aan hun lot overgelaten. Alleen de noodzakelijke zorg was dan hun deel. De instelling vroeg voor deze mensen vaak een rechtsmachtiging aan die ook nog werd toegekend.”

    Dit kan echt niet hè, in de moderne maatschappij waarin we leven, we zitten niet in de Middeleeuwen of zoiets he..het mag allemaal humaner wat mij betreft..gelukkig worden er nu minder mensen gesepareerd, omdat men er kritischer naar is gaan kijken en deze trend moeten wij doorzetten..isoleren en separeren is inhumaan en traumatiserend..is ook niet goed voor het imago van de psychiatrie..

    ..ik vind het ook kinderachtig om iemand op te sluiten, dat past niet in de moderne maatschappij en verbeterde psychiatrie..dus mijn advies: blijf humaan en behandel een ander zoals jij behandeld zou willen worden..

  5. Karel burgs

    Een mens komt niet voor niets in de psychiatrie terecht. Dan is er meestal iets goed fout gelopen. Dan is het soms natuurlijk heel moeilijk te bepalen hoe dat in een hele levensloop het proces dat tot de crisis geleidt heeft, tot stand is gekomen. Mijn persoonlijke ervaring was dat er al snel naar de jeugd werd gegrepen als aanknopingspunt, ongevraagd, terwijl ik me in eerste instantie fysiek helemaal vernield voelde na een trauma op het werk en een psychose. Er waren veel verschillende hulpverleners, heel vriendelijke, maar ook die direct confronteerden en straften( bv als je een paniekaanval had of wat druk en boos was). Er waren er die vooral zwegen, er waren er die heel empathisch waren en bij je bleven, er waren er die hun eigen spirituele overtuigingen teveel ongevraagd aan het voetlicht brachten, dat kan heel verwarrend zijn als je psychotisch bent, er was er een die, toen ik tegen ontslag een richting voor vrijwilligerswerk vroeg, daar niet op reageerde en gelijk me belaagde of ik boos was op mijn moeder, ( het ligt blijkbaar altijd aan de familie). Daarnaast de diagnoses, die natuurlijk een kern van waarheid zullen hebben, ik had heus niet alles zo goed gedaan, maar ook de beschuldiging naar mij en de minderwaardige schaamte die ik daarna nooit meer kwijtraakte. Terwijl de beschuldiging zich richte op een aspect wat inderdaad aan mezelf lag, maar gemakshalve het hele omringende verhaal , waarbij ik overduidelijk met machtsmisbruik te maken had gehad, snel weggebagatelliseerd werd, terwijl dat nou juist een breuklijn in mijn leven was. Gezien dat ik het ook niet wist, niet herstelde maar overleefde, en ik echt dacht: het zijn toch deskundigen, die weten het toch wel? Ging ik maar weer steeds mijn recept halen. Had ik misschien veel eerder mee moeten stoppen achteraf. Ik denk dat ze het vaak niet weten en dan maar aan gaan modderen omdat ze je ook wel willen en moeten helpen, en mensen soms moeilijk te helpen zijn of ( zoals ik) zich niet goed kunnen laten helpen. Er zitten altijd twee kanten aan, denk ik. Het is allemaal lang geleden, maar ik heb het niet goed verwerkt. Wel heb ik mijn leven, zonder medicatie, weer acceptabel op kunnen bouwen, met overlevingsdrift, strijdlust en gelukkig wat gezond verstand. Een stuk warme menselijkheid ben ik helaas kwijtgeraakt. Ook door stigma in het dagelijks leven en belemmeringen waar je later bij instantie e.d tegen aan loopt. Opgeven bestaat niet wat mijzelf betreft, maar ik had het liever anders gezien. Ik blijf ook moeite houden met al die tegenspraak over alles binnen de psychiatrie, diagnoses, brein of omgeving, wel of geen vrije wil, eigen regie of juist bescherming, enz enz. Ik kan het allemaal erg slecht plaatsen en verwerken, af en toe moet er via bv een bericht als dit wat uit, ik ga alleen ooit terug naar psychiatrie als het onder dwang zou zijn of als ik echt niet meer op mijn benen kan staan( maar dat kan ik nu juist steeds beter) en ik hoop dat de minderwaardigheidsgevoelens en helaas ook haatgevoelens naar een enkele hulpverlener slijten op basis van normale positieve ervaringen in een aangepast genormaliseerd leven. En ik hoop op meer eenduidigheid binnen de psychiatrie, en alleen hard zijn voor cliënten als het moet, maar menselijk als het kan. En als ze het niet weten: dan moeten ze dat gewoon zeggen en geen insinuaties doen, ik geloof persoonlijk niet in zieners.

  6. Take Marifat

    Ontzettend veel dank voor deze blog!

    Er bestaan heel veel manieren om iemand gek te maken, of in elk geval gekker te maken dan hij is.
    Psychiatrische patiënten kunnen systematisch, planmatig worden getreiterd bijvoorbeeld. Of ze kunnen ongezien hallucinerende stoffen krijgen toegediend tijdens een koffiepauze.

    Soms zijn psychiaters kwaad en wraakzuchtig, omdat een patiënt terechte kritiek heeft geuit of een vlijmscherpe pen heeft.

    WIE BESCHERMT DE PATIËNT TEGEN KWAADWILLENDEN???

  7. Fransisca

    Huub, het is alsof ik mijn eigen leven lees, in jouw schrijven. Het deed me dan ook aan de ene kant pijn, mijn herinneringen kwamen naar weer naar boven, en de andere kant een bijzonder gevoel, dat ik dus niet alleen sta hierin.
    Bij mij is dit alles begonnen al in 1980, en nu pas sinds twee jaar een psychiater en een behandelaar tegengekomen, die nu wel invoelen wat ik heb doorstaan, die vele jaren in de psychiatrie, en opnames.
    Sinds januari ben ik samen met een psycholoog begonnen aan traumaverwerking, inderdaad door mijn verleden in de psychiatrie en opnames (isoleer), en merk dat vooral deze psycholoog het heel bijzonder goed invoelt wat ik al die jaren heb moeten doorstaan. Denk dat ik een heel eind kom met deze psycholoog op voor mij een goede weg. Heb tot 2013, dan ook heel wat pillen geslikt, maar ik heb 17 december 2013 besloten voor een andere manier van leven, een zonder pillen! En dat is best heel zwaar, alles wordt zo duidelijk, maar heb nu ook het gevoel dat ik het nu kan uiten, niet mee verdoofd en weggestopt. Helaas ben ik een van degenen die wel traumatische ervaringen heb overgehouden van het verleden in de psychiatrie.

    1. Huub Hendriks

      Beste Fransisca,
      Eigenlijk is het goed dat herinneringen weer boven komen. Het wil zeggen dat je ze nog niet verwerkt hebt. Het is verder zeker dat je met het beleven van psychosen niet alleen staat. Er zijn duizenden mensen die ze meestal gedwongen hebben moeten doorstaan. Fijn dat je nu in een goed behandel team zit dit verdien je. Het moest in de GGZ gewoon zo zijn, dat iedere client deze hulpverleners had. Hou deze personen vast en deel alles met hen als je denkt dat je er baad bij hebt. Maak verder een schema van aanpak voor je zelf en besprek deze met je psycholoog. Zo zul je sneller bereiken dat je je trauma verwerkt. Wil je me vertellen wat je zo zwaar vind aan een leven zonder pillen, misschien heb ik daar zelf ook iets aan. Fijn dat je je gevoelens weer terug krijgt. Ik zou graag van je willen weten waar uit je traumatische ervaringen uit bestaan. Wil je ze met me delen? Zie hier boven mijn email adres, maak er gebruik van.
      Als medewerker van de Lotgenotenlijn van de VMDB heb ik zwijgplicht. Wens je verder een goede en gelukkige toekomst.

      Huub Hendriks.

  8. Ineke Wiersema

    Mooi beschreven Huub!
    Groet,
    Ineke

    1. Huub Hendriks

      Dank je Ineke, ik denk dat je veel dingen herkent toch. Ook jij bent een goede collega aan onze lijn. Wens je verder veel sterkte en ik spreek je snel. Warme groet Huub.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *