In januari 2019 scheef Geeske een blog over ‘het jaar van de verdwenen maskers’ waarin ze schreef over openheid en durf om ruimte in te mogen nemen. Ze ondervond toen dat openheid er niet altijd mag zijn. Uit de kast komen is moeilijk. In hoeverre heeft ze in het jaar 2020 open kunnen zijn rondom haar kwetsbaarheden?
Hoe fijn is het om jezelf te mogen zijn, je te mogen uiten? Heel veel enthousiaste en prachtige verhalen heb ik in de afgelopen jaren mogen lezen over succesvolle coming out’s rondom psychische kwetsbaarheden en andere gevoeligheden. Het lijkt bijna vanzelfsprekendheid als je de verhalen leest van de vele mensen die uit de kast durven te komen; iedereen die de dappere stap durft te nemen en over zijn gevoeligheden durft te praten belandt blijkbaar in een warm bad van vrienden en familie.
De verhalen die ik het afgelopen jaar las hebben een hoog Walt Disney gehalte: ‘en ze leefden nog lang en gelukkig…’
Is dat wel een reëel beeld? Is de acceptatie van psychische problemen anno 2020 echt al zo vanzelfsprekend in Nederland? Kun je helemaal veilig uit de kast komen? Volgens mij is dit nog niet het geval. Waarom horen we deze verhalen eigenlijk zo weinig?
Mijn eigen maskers heb ik de afgelopen twee jaar geleden heel langzaam afgedaan
Ik besloot om langzaamaan verder openheid te geven te worden rondom mijn psychische kwetsbaarheden. Waar ik echter over mijn ziektebeelden vertelde ontmoette ik voornamelijk angst, afwijzing, afstoting en verdriet, juist op die belangrijke plekken waar je als mens op warmte, begrip en een luisterend oor hoopt. Ik had dat geluk niet. Mijn verhaal en kwetsbaarheid werden niet erkend. Ik werd direct gezien als een bron van schaamte en een gevaar voor de goede naam van de familie. Zo mocht ik het afgelopen jaar alleen nog onder pseudoniem aanwezig zijn in de digitale wereld. Mijn eigen naam mag ik niet in het openbaar gebruiken wanneer deze gelinkt kan worden aan mijn kwetsbaarheden want er wordt gedacht dat ik mijn familieleden daar schade mee berokken. Er is zelfs controle of ik me hier wel aan houd.
Ik heb het afgelopen jaar ontzettend met dit verbod en de controle op mijn herleidbare activiteiten geworsteld. Ik heb me namelijk niet aan deze eisen gehouden, maar heb desondanks wel geprobeerd om rekening te houden met… Het lukt niet. Deze twee werelden, openheid en geslotenheid, zijn niet met elkaar te verenigen. Het is en blijft een onmogelijke opdracht die me meegegeven is om de fragiele vrede mee te bewaren.
Het valt me zwaar om er ‘niet te mogen zijn’ vanwege de schaamte die mijn naasten voor mijn kwetsbaarheden voelen
Ik wil niet iemand zijn die permanent in een gedwongen in stilte gehuld moet gaan omdat een ander zich daar veiliger bij voelt. Het bleek in 2020 lastig om rekening te moeten houden met de wensen en gevoelens die anderen bij mijn openheid hadden. Ik vroeg me ook af wie er in het verleden rekening met mijn gevoelens had gehouden? Ik wil veel liever voor mezelf leven, minder opgelegde regels ervaren om anderen te moeten behagen. Ik wil de verborgen kwetsbaarheden van anderen niet beschermen door mezelf weg te blijven cijferen.
“Ik voelde het afgelopen jaar de priemende ogen van mijn naasten bij iedere ruimte die ik online innam zodra ik mijn eigen naam gebruikte in mijn rug prikken. Dit voelde onplezierig en onnatuurlijk.
Zowel mijn persoonlijke als mijn professionele situatie zijn minder veilig geworden dan ze waren. Zal ik uiteindelijk worden gestraft omdat ik er toch voor kies om onder mijn eigen naam te werken? Wat zullen de consequenties van mijn ziekte, herstel en openheid voor me zijn?”
Waartoe kan mijn leven leiden wanneer ik alleen in de schaduw mezelf mag zijn?
Open zijn is een pijnlijk proces wanneer je niet geaccepteerd wordt en je je herstelverhaal in opdracht van anderen moet verzwijgen. Voor mij is openheid een langdurig proces van verlies en onveiligheid gebleken. Een lange fase van aangewakkerde angstgevoelens met een flinke portie rouw; een semi-gedwongen afscheid van dierbaren. Mijn wereld is hierdoor nog kleiner geworden dan hij al was.
Wat is er voor mijn omgeving nodig om tot acceptatie te kunnen komen?
Uit de kast komen rondom een psychische aandoening -en vervolgens geaccepteerd worden- is onder sommige omstandigheden een kunst. Zeker voor mensen met de ‘sociaal ongewenste’ mentale ziektebeelden en die daarbij te maken hebben met gecompliceerde onveilige omgevingen, waarbij er geen zorg, bescherming of andere verzachtende omstandigheden zijn. Openheid is prachtig wanneer je als persoon geaccepteerd wordt en je er mag zijn. Openheid wordt een risico wanneer je verhaal en je herstel niet geaccepteerd of niet geloofd wordt. Iets wat al snel het geval kan zijn wanneer je in je persoonlijke ontwikkeling verder bent dan de ander(en), of wanneer jouw psychische ziekte het begrip van de ander te boven gaat. Kortom: wanneer jouw wereld gewoon niet in de beleving van de ander past.
Gelukkig er is leven na een gedwongen afscheid
Mijn weg naar openheid is voor mij als een reis naar een onbekende bestemming. Het geeft een breder perspectief. Door open te zijn kan ik mijn vleugels verder spreiden en blijf ik groeien. Zo kan ik eindelijk uitvliegen en de laatste restanten van mijn ouderlijk nest daarmee verlaten. Door open te zijn zal ik me uiteindelijk vrijer voelen en kan ik mijn leven wendingen laten nemen die anders ver buiten mijn bereik waren gebleven. De kosten van mijn openheid zijn hoog. De baten zijn het waard. Ik heb geen spijt.
Photocredits: Geeske Roorda Fotografie
Meer lezen over uit de kast komen?
Geef een reactie