Pas na haar vaders zelfmoord weet Mieke dat hij last van psychoses had. Terugkijkend vraagt ze zich af wat nou werkelijk psychoses waren en wanneer het ‘slechts’ een angst of obsessie was. Mooie blog over omgaan met waanidee bij je naaste. Mieke schrijft ze over het regelmatig terugkerende waanidee van haar vader om ontslagen te worden.
Ik kreeg vorige week een bericht van een vriendin dat ze vreest voor haar baan. Bezuinigingen wegens de crisis.
Ik moest meteen aan mijn vader denken en een bekend gevoel van medelijden overspoelde mij
De bezorgdheid van mijn vriendin, die als stewardess bij KLM werkt, lijkt me behoorlijk redelijk. Bij mijn vader daarentegen was dat totaal ongegrond.
Het was ongeveer negen maanden voor zijn dood
Hij stond ongeduldig te wachten naast zijn auto achter station Alkmaar. Om mij op te pikken vanaf de trein uit Haarlem. Ik kwam een nacht logeren en we zouden gaan wandelen in het bos van Bergen en naar de sauna.
Het ging niet zo goed met hem, appte hij
Hij schreef dat hij veel piekerde en weer volledig was ziekgemeld.
“What”s new”, dacht ik. Dat hadden we in de jaren ervoor al vier keer meegemaakt.
Ik hoopte, iets te ambitieus achteraf, dat ik hem wat afleiding kon brengen
“Lieve dochter Mieke! Fijn om je te zien,” zei hij, gaf me vluchtig een zoen op mijn wang en stapte meteen in.
“Ja fijn, pap! Het gaat dus niet zo goed met je?” Ik zette mijn weekendtas op de achterbank.
“Dat is nog zacht uitgedrukt. Ik zit weer thuis.” Hij keek me met grote ogen aan, waarna hij de auto startte en we wegreden.
“En deze keer zullen ze me wel ontslaan”
“Daarnaast wordt mijn huur verdubbeld, dus ik kan mijn huis niet meer betalen.”
Ik schrok van zijn negatieve toon en voelde buikpijn opkomen.
Ik probeerde hem gerust te stellen en zei dat je niet ontslagen kunt worden als je in de ziektewet zit
Maar hij was er stellig van overtuigd dat de regels waren veranderd.
“Trouwens ze zouden jou nooit ontslaan,” zei ik. Ik had al behoorlijk wat banen gehad en, gebaseerd op zijn verhalen over zijn werkgever, zelden een bedrijf meegemaakt dat zo goed voor zijn personeel zorgt.
Zijn manager, bekend met mijn vaders angst en enorm betrokken ook tijdens de vorige vier ziekmeldingen, had hem zelfs een mail gestuurd dat hij niet hoefde te vrezen voor zijn baan.
Maar volgens mijn vader lag nu alles anders en had hij grote fouten gemaakt met desastreuze gevolgen
Ik probeerde zijn bewering over de huurverhoging van zijn woning ook te weerleggen. Maar hij zei dat hij alle regels erop nagelezen had.
Die nacht kon ik niet slapen. Ik stapte uit mijn bed. Beneden trof ik mijn vader aan achter zijn laptop.
“Wat doe je op dit tijdstip achter je computer?” vroeg ik.
“Even de ontslagregels en de regels voor huuropslag doorlezen,” zei hij starend naar het beeldscherm.
“Dat had je toch allemaal al uitgezocht?”
Hij reageerde daar niet op. Ik begreep niet waarom hij dat in de nacht deed en voelde de tranen in mijn ogen prikken. Hij had weer een obsessie.
Met de wijsheid van nu vraag ik me af of dit ook niet een psychose was
En dan, wat was voor hem het verschil? Hij leefde in de veronderstelling dat hij ontslagen zou worden en dat moet vreselijk zijn geweest. Het was zijn waarheid en die werd door iedereen ontkend.
En maakt het voor mij iets uit?
Had ik anders gereageerd als ik wist dat het een erkende psychische stoornis was, en niet ‘slechts’ een angst of obsessie? Had ik me meer kunnen verplaatsen in zijn verhaal. En wat liever kunnen reageren?
Soms denk ik dat het voor mij zelfs beter is dat ik niet wist dat mijn vader psychotisch was
Kan ik mezelf ook minder verwijten.
Meer lezen over omgaan met waanidee bij je naaste?
Geef een reactie