Jim van Os: “Ik wil het graag met jullie hebben over een onderwerp dat steeds meer aandacht krijgt: neurodiversiteit. Misschien heb je er al van gehoord, misschien ook niet. Wat is het? Hoe herken je Neurodiversiteit?”
Wat is neurodiversiteit eigenlijk?
Neurodiversiteit is een begrip dat in de jaren ’90 geïntroduceerd werd door Judy Singer, een wetenschapper binnen het autismespectrum. Het idee achter neurodiversiteit is dat we allemaal uniek zijn in hoe onze hersenen zich ontwikkelen en functioneren. Dit gaat over de manier waarop we denken, voelen en ons gedragen. Denk aan het brein als een groot orkest waarin elk instrument zijn eigen melodie speelt. De diversiteit van al deze instrumenten samen zorgt voor een prachtig, uniek stuk muziek.
Het idee is dat variaties in de neurologische en psychologische ontwikkeling natuurlijk en waardevol zijn, en niet gezien moeten worden als afwijkingen die gecorrigeerd moeten worden. Iedereen heeft zijn eigen unieke combinatie van sterke en zwakke punten, en dat maakt ons allemaal bijzonder.
Wat betekent dat in de praktijk?
Stel je voor dat je naar een concert gaat waar elk instrument een andere rol speelt. Sommige mensen hebben een sterk vermogen om zich te concentreren, terwijl anderen misschien beter zijn in creatieve oplossingen bedenken. We zijn allemaal divers in hoe we reageren op de wereld om ons heen. Dit kan zich uiten in dingen zoals hoe we leren, ons aanpassen, communiceren en omgaan met anderen.
Deze diversiteit in hoe we functioneren is niet iets wat we in hokjes kunnen stoppen. Het is geen kwestie van je hebt het wel of je hebt het niet, zoals bijvoorbeeld je bloedgroep. Iedereen heeft in meer of mindere mate eigenschappen die hen neurodivers maken. Dit maakt het soms lastig om te zeggen wie wel of niet neurodivers is, omdat iedereen ergens op het spectrum zit.
Waarom is het belangrijk om dit te begrijpen?
Door te erkennen dat neurodiversiteit bestaat en dat iedereen uniek is in hun neurologische en psychologische ontwikkeling, kunnen we beter begrijpen hoe mensen functioneren. Dit helpt ons om empathie te hebben en elkaar te ondersteunen. In plaats van te proberen iedereen in hetzelfde hokje te stoppen, kunnen we waarderen wat ieder individu uniek maakt.
Het is ook belangrijk om te erkennen dat traditionele diagnoses zoals ADHD, autisme, dyslexie, en andere labels slechts één manier zijn om naar neurodiversiteit te kijken. Deze labels kunnen nuttig zijn, maar ze dekken niet altijd de lading. Neurodiversiteit kijkt verder dan deze labels en ziet de volledige breedte van menselijke variatie.
Hoe herken je neurodiversiteit in jezelf of anderen?
Het kan soms een zoektocht zijn om te ontdekken of je neurodivers bent. Veel mensen ontdekken dit pas later in hun leven, vaak als ze tegen uitdagingen aanlopen of als ze zich anders voelen dan anderen. Signalen kunnen zijn dat je bijvoorbeeld overprikkeld raakt in drukke omgevingen, dat je anders communiceert of extreem creatief bent, dat je emoties intenser ervaart of dat heel veel ongefilterd bij je binnenkomt.
Het is belangrijk om te weten dat er geen pasklaar antwoord is. Iedereen heeft zijn eigen unieke mix van eigenschappen, en dat maakt neurodiversiteit zo fascinerend.
Wat kun je doen?
Als je denkt dat je neurodivers bent, of als je iemand kent die dat is, dan is het belangrijk om begrip en steun te bieden. Er zijn veel manieren om hiermee om te gaan, en soms kan professionele hulp nuttig zijn. Maar ook simpelweg praten met anderen, leren over neurodiversiteit, en jezelf accepteren zoals je bent, zijn belangrijke stappen.
Bij Psychosenet willen we een platform bieden waar je terecht kunt voor informatie, steun en community. Neurodiversiteit is een belangrijk onderwerp dat ons allemaal raakt, en door erover te praten, kunnen we samen een inclusievere wereld creëren.
Dankjewel voor het lezen, en onthoud: iedereen heeft zijn eigen unieke melodie te spelen in het grote orkest van het leven!
Meer lezen over neurodiversiteit?
- Wat is hoogbegaafdheid? – Larinda Bok, expert bij PsychoseNet
- De mythe van de Test op ADHD / Autisme – op zoek naar de echte jij
- Conceptuele competentie in de GGZ – het dilemma van technische assessments
Heb je een vraag?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Wil je PsychoseNet steunen?
Wordt donateur en help ons om mooie projecten te realiseren.
