Veel gezochte termen

Psychosenet blog

Auteur

Russel Cummins

Russel Cummins is ervaringswerker, persoonlijk begeleider, kwartiermaker ervaringsdeskundigheid, teamcoach en organisatie adviseur in de GGZ.

Werken in de zorg met psychosegevoeligheid als ervaringswerker

Mijn psychotische tijd duurde in totaal drie jaar. In die tijd beleefde ik drie episodes, waarvan de langste twee jaar duurde. Inmiddels ben ik alweer jaren werkzaam als professioneel ervaringswerker en zet ik mijn eigen ervaring met psychosegevoeligheid in om anderen te ondersteunen.

Mijn eerste psychotische episode was het gevolg van wat je een onderzoek van mijn eigen geest zou kunnen noemen, onder anderen met behulp van drugs en ‘gedachten experimenten’. Ik was destijds tamelijk onbevangen, na drie maanden melde ik mij met extreme uitputting bij een EHBO en werd opgenomen.

De tweede episode besloot ik min of meer bewust in te gaan, en ging exact verder waar de vorige episode was afgebroken. Dit monde uit in een rechterlijke machtiging (RM) en verblijf op een gesloten afdeling waarbij wij met veertig personen op een zaal sliepen. Sommigen waren vrijwel continue vastgebonden aan stoel of bed.

De derde episode, die twee jaar duurde, ging wederom verder op het punt waar tijdens de tweede episode de medicatie zijn werk was begonnen te doen.
Vooral deze laatste lange episode is bepalend geweest voor mijn ervaring met psychotisch zijn; na twee jaar was ik écht uitgeput en stond behandeling toe.
In die twee jaar heb ik alles wat mijn onderbewustzijn vrij associërend, gecombineerd met betrekking- en achtervolging wanen omhoog kon ‘toveren’ voorbij zien komen.

Diagnose: schizofrenie (chronisch) met paranoïde wanen (bron: dokters brief)

Na die laatste episode in 1992 ben ik niet meer psychotisch geweest. Ik heb nog wel bepaalde restsymptomen, maar hier heb ik goed mee leren leven.
Mijn professionele loopbaan als ervaringswerker in de zorg begon in 2008 bij een ACT team van het toenmalige “Buiten-Amstel” in Amsterdam.
Vervolgens een jaar bij HVO-Querido in het “Martien Schaaperhuis” op IJburg, dit was een beschermde woonvorm.
Daarna vier en een half jaar bij het ACT+ team in Haarlem en sinds een jaar binnen vast dienstverband op de gesloten kliniek bij ggz InGeest.

InGeest heeft mij ook een deeltijd opleiding van drie jaar aangeboden (maatschappelijke zorg voor ervaringsdeskundigen) welke ik met goed gevolg in 2014 bij het Zadkine in Rotterdam heb afgerond.

De combinatie van jaren gevuld met psychoses, werkervaring in de zorg en mijn opleiding heeft mij tot de professionele ervaringswerker gemaakt die ik nu ben

Hoe ik werk met mijn psychosegevoeligheid en eigen ervaringen?

Bijvoorbeeld als wat ik ‘psychose-gids’ noem. Omdat ik zelf als het ware de bodem geraakt heb in een psychotische episode heb ik redelijk snel door hoe het met iemand gaat en waar iemand (vast) zit in zijn psychose. Daar kan ik dan op inhaken.
Zo was er eens een jongeman die er van overtuigd was/is dat alles en iedereen inclusief hijzelf bestuurd wordt door een machine. Zijn omgeving vond dit zeer verontrustend. Na een aantal gesprekken hebben hij en ik die overtuiging om weten te buigen tot ‘de machine’ ook God genoemd kon worden. Vooral voor zijn omgeving was dit een meer aanvaardbaar wereldbeeld. Het maakte hem weinig uit, maar hij vond het wel acceptabel.

Het helpen ontwarren van de kluwen waar en onwaarheden kan al veel verlichting van het lijden geven

Om iemand te kunnen helpen bij het ontwarren van deze kluwen moet er wel eerst contact en vertrouwen opgebouwd zijn. Gezien mijn eigen ervaringen kijk ik nergens nog van op en vind ik niets ‘gek’, dat kan voor de ander heel helpend zijn.

Als het mij lukt om wederzijds contact tot stand te brengen met iemand in zijn of haar psychose, dan verzacht dit vaak direct het gevoel van diepe eenzaamheid dat iemand in een psychose vrijwel altijd ervaart. Alleen dat al is heel veel waard.

Naast het ‘gidsen’ neem ik deel aan een psychose praat- en verwerkingsgroep van louter mensen met psychosegevoeligheid. In die groep praten we over onze ervaringen, experimenteren we min of meer op onszelf en zijn we tegelijkertijd elkaars ‘anker’. We zijn nu een format aan het ontwikkelen waar op termijn anderen kunnen instromen met dezelfde gevoeligheid, want praten en delen is zo belangrijk!

Inmiddels is ook wetenschappelijk aangetoond dat het lang gebezigde “dogma” in de ggz dat praten over psychose opnieuw een psychose zou kunnen doen losbarsten een “broodje aap” is.

Hoeveel mensenlevens zou deze foutieve aanname over psychosegevoeligheid hebben gekost?

Op basis van mijn eigen ervaringen ga ik ervan uit dat in principe iedere psychose ook traumatisch is of kan zijn, en dat het juist bij (ernstige) trauma’s essentieel is om erover te praten!
Deze mogelijkheid probeer ik als ervaringswerker anderen dan ook altijd te bieden.

Reacties

8 reacties op “Werken in de zorg met psychosegevoeligheid als ervaringswerker”

  1. russel Cummins

    Mogelijk format voor een psychose praat-verwerkingsgroep;
    Groep voor bijzondere mensen
    Startdatum:9 september 2015.Woensdag van 13.00tot14.00

    Groepscontract, 1e opzet;
    -Psychose=ervaring
    -Het besprokene blijft in de groep, tenzij het om leven en dood gaat.
    -niet elkaar veroordelen op uitspraken.
    -geen verplichting om te vertellen waar wij nog niet aan toe zijn.
    -Onze belevingen blijven privé, tenzij wij dat met jouw toestemming mogen bespreken.
    -Iedereen heeft recht op evenveel ruimte in de groep.
    Thema sessie 1;
    -Wat heb je meegemaakt.
    Thema sessie 2;
    -Hoe kunnen wij onze ervaringen een plek geven in ons leven.
    Thema sessie 3;
    -Wat vragen wij ons af over wat wij hebben meegemaakt.
    Thema sessie 4;
    -Hoe nu verder.

    Eerste groep met 2 ervaringsdeskundigen en 4 patiënten.

  2. Sophia

    En is bij jou de behoefte tot ombuigen van een overtuiging van de ander, groter naarmate die overtuiging verder van jouw eigen overtuigingen afstaat of maakt dat geen verschil?

    1. russel Cummins

      ieder heeft recht op zijn eigen overtuiging.

  3. Russel

    dan put ik uit eigen ervaring(herinnering) ,waarbij ik tevoren stel dat de ander kan gebruiken uit wat ik vertel, maar als het niet past kan laten “liggen”. Mijn evaringsverhaal stukjes die ik van toepassing acht vertel ik in de “ik “vorm, zodat de ander zich niets opgedrongen voelt.
    Wat ik hiermee probeer te bewerkstellingen dat er tenminste gerede twijfel ontstaat bij de ander als hij vast zit in een bepaald denkbeeld.
    Zo heb ik meer methodes ontwikkeld, maar dit vind ik een hele belangrijke.
    Als ervaringswerker heb ik meer argumenten in de “ik “vorm tot mijn beschikking/in mijn “toolbox”.

  4. Sophia

    “Zo was er eens een jongeman die er van overtuigd was/is dat alles en iedereen inclusief hijzelf bestuurd wordt door een machine. Zijn omgeving vond dit zeer verontrustend. Na een aantal gesprekken hebben hij en ik die overtuiging om weten te buigen tot ‘de machine’ ook God genoemd kon worden. Vooral voor zijn omgeving was dit een meer aanvaardbaar wereldbeeld. Het maakte hem weinig uit, maar hij vond het wel acceptabel.”

    @Russel Cummins,
    Ik begrijp dat op deze site het positief denken de voorkeur geniet en een kritische noot misschien niet echt welkom is, maar desondanks wil ik je de vraag stellen hoe jij iemand gidst wiens overtuiging jij niet om kunt buigen? Want ik neem aan dat jij ook zulke patienten tegenkomt. Zou je daar iets meer over willen vertellen?

  5. Clara Koek-Michels

    hoi Russel, ik deel je visie op het belang van voorzichtigheid bij het werken met eigen ervaringen. Opdat het juist niet belastend werkt maar helend voor diegene die tegenover je zit. Hoe je dat doet omschrijf je ook weer helder. Voor mij is het voorlopig nog een beetje uitzoeken en aftasten. Ik ben mij ervan bewust dat misschien niet iedere client gelijk enthousiast zal worden van de informatie dat haar of zijn psycholoog psychotisch is geweest. Mensen verwachten het niet, logisch ook. Maar tot nu toe zijn de reacties verbaasd maar wel positief……
    Mijn ideaalbeeld voor de toekomst is dat eigen ervaringen met psychoses, depressies etc. voor alle hulpverleners in de GGZ op voorhand geen struikelblok meer zijn om je te laten scholen of te kunnen werken. Dat de meerwaarde wordt ingezien mits zaken verwerkt zijn, en er sowieso meer ruimte komt voor wat jij noemt “professionele nabijheid”. Daar kijk ik naar uit.

  6. Clara Koek-Michels

    Dag Russel, gaaf om te lezen jouw stuk. Als mijn psychosegevoeligheid nog eens flink opspeelt mag ik dan bij jou komen ontwarren? Tja, in 1985(toen ik opgenomen was) liepen er nog geen psychosegidsen rond. Zeer waardevolle ontwikkeling nu steeds meer, ik vind het zo leuk dat je dat zo noemt. Het is ook gelijk zo duidelijk en het voorbeeld wat je geeft ook.
    Ik heb het heel lang een beetje stiekem proberen te zijn in mijn werk als psycholoog. En voor mij is het nieuw om nu openlijk mijn psychose-ervaring in mijn werk in te zetten. Maar ben blij dat het in deze veranderende tijden kan zonder risico afgeserveerd te worden als “te kwetsbaar en niet capabel”.
    De kracht die in kwetsbaarheid zit wordt toch steeds meer gezien en erkend.
    Blijf schrijven Russell!

    1. Russel Cummins

      hoi Clara,neem mij op in jouw “plan”voor als het misgaat.
      Als ervaringsdeskundige ervaar en neem ik de vrijheid om hiermee te werken, maar zeker niet roekeloos. Mijn waarneming- en empathische vermogens en mijn kennis werken dan ook op volle kracht , ook voor waarschuwingssignalen , voor wat ik noem “mijnenvelden in de geest”; onschadelijk te maken dan wel te vermijden indien er een te groot risico is.
      Verder adviseer ik altijd om alleen met ervaringen te werken “die een plek hebben gekregen”ofwel die ervaringen die je niet “openscheuren”, want dan zou het juist zwaarder worden voor de ander (cliënt/patiënt). Voor mijn houding tijdens werk heb ik een term gevonden, namelijk: “professionele nabijheid” (“professional proximity”).
      Dank je wel voor jouw compliment 🙂
      russel

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *